Уметност, активизам, будење на граѓанската свест, слобода на изразување, ова се само дел од темите на кои Радио МОФ ќе го држи фокусот ова лето.
Колку се гласни уметниците, на кој начин се практицира културата, како таа влијае во менувањето на свеста во општеството, дали пропагандата успева да го загуши граѓанското будење, но и кои проекти може да се сметаат за „одлични“?
Под хаштагот #ОдличенПроект, со текстови, интервјуа, дебати, видеа ќе известуваме за ангажираната култура, а сите текстови ќе бидат ставени на оваа страница на Радио МОФ. Следете нè!
[Став] За стравот од голите стапала, или како ме избркаа од вториот дом – сцената
„Знам дека ви се чини чудно, при толку дисфункционални работи во државичкава, олку револт околу откажан перформанс. Обидете се да разберете, на многумина од нас, само уште тоа ни остана. Ни ги растурија фамилиите, ни ги прокоцкаа парите и ни ја убија волјата за живот. Барем не ни ја допирајте сцената! Само уште таму можеме да го покажеме бесот без да одиме во затвор, без да бидеме нарекувани хулигани и без да се плашиме дека работно место за нас ќе нема… или пак не“.
„Три точки“ – уметничка изложба на три различни теми и порака која обединува
„Со изработка на овие графики, остварив една цел од мојот живот, можност и начин за пренесување порака, искажување на револт, како и јавно прикажување на она што е реално, а скриено од јавноста. Можеби моите дела не се доволни за да ја пренесам целосната слика на она што се случува во индустријата за мeсо, но сепак е добар почеток за инспирација на истомислениците, како и за моето понатамошно истражување и спротиставување на истото“.
Радио МОФ организира конкурс и го наградува твојот #ОдличенПроект
„Грозоморната сторија гравитира околу петтемина студенти коишто една кобна ноќ биле киднапирани и одведени во непознат правец.Она што е најболно е што после таа апсурдна и парадоксална ликвидација било забрането да се зборува за таа тема, дури и за нивните најблиски. […] Ние како филмски уметници не проговоревме за оваа тема, а е многу инспиративна во филмска смисла“.
„100 илјади поети за промена“ го негуваат македонскиот јазик и прават промени во општеството
Од исклучителна важност за книжевниот свет е социјално ангажираното творештво, затоа што тоа најискрено и најчисто ја дава сликата за реалноста во која живееме, односно е огледало преку кое не се гледаат само убавите нешта, туку и оние пред кои сакаме да замижеме или целосно да ги одбегнеме, смета Митко Гогов од иницијативата „100 илјади поети за промена“.
Белешките на Фејсбук писателите – „Лесната“ литература најпопуларна, уметничката на маргините
„Живееме во време и простор во коишто целокупната нападност на одредени автори предизвикува и тие да бидат повеќе истакнати, повеќе во фокусот, и веројатно на тој начин полесно доаѓаат до своите читатели“, вели Владимир Јанковски, наградуван македонски автор.
ЈЕРНЕЈ КАСТЕЛИЌ, ФАБРИКА РОГ: АВТОНОМНИТЕ ЦЕНТРИ СЕ СЛОБОДАТА КОЈА ИМ ТРЕБА НА МЛАДИТЕ
Главниот град на Словенија, Љубљана, има долга традиција на постоење на автономни културни центри. Напуштени згради и фабрики, наместо да пропаднат биле претворени во места погодни за младите уметници, каде тие би твореле, или би разменувале идеи. Еден од тие центри е и Фабрика Рог, односно поранешна фабрика за велосипеди, за кој зборуваше младиот активист Јернеј Кастелиќ во својата презентација на „Engage@Akto“ во Битола. Во интервју за Радио МОФ, тој рскажува за нивната борба за одржување на овој простор во живот, откако властите најавија нов проект, кој би значел рушење на местото кое веќе десет години го одржува епитетот на Љубљана како урбана метропола, заедно со Метелкова.
ЕМИЛИЈАНО КАМПАЊОЛА: ОКУПИРАВМЕ ТЕАТАР ПРОТИВ ПРИВАТИЗАЦИЈАТА И ПРОФИТОТ
„По еден час дојде силна армија која сакаше да не исфрли од таму. Се убедувавме некое време и почнавме да се туркаме на влезната врата. Тоа беше интересна ситуација – ние кои се залагавме да се отвори и да работи театарот ја држевме вратата затворена, а оние од другата страна кои сакаа театарот да биде празен, сакаа да ја отворат вратата. Театро Вале уште еднаш создаде една надреална уметничка претстава“, се присетува тој.
Со герила акции против неспособноста на локалните власти во Реканскиот крај
[Фото] Сатирични постери од изборните кампањи за претседател на САД
Со секои избори доаѓаат и ветувањата на кандидатите кои се тркаат за функцијата нов претседател на САД. Центарот за проучување на политички графики направи 60 постери, од времето на Линдон Џонсон, до сегашните кандидати од Републиканската и Демократската партија. Постерите се дел од изложба поставена во Лос Анџелес. Со критички и забавен осврт на претседателските политики, уметничките постери имаат цел да ги подразмисли гласачите пред изборниот ден.
Михајло Димитриевски – Тхе Мичо: Критика во Македонија има само тајно, по ќошеви
„Сè недостига кај нас. Ем се ретки издавачите, ем реално не им е гајле. Недостига и критика, иако по улиците и меѓу луѓето, тајно по ќошеви, ја има. Недостигаат и карикатуристи, ни фалат многу работи. Срање ни е земјава.Политичарите ни се алфа и омега. Луѓето гледаат да сврзат крај со крај – не им е дојдено до ангажираната уметност кај нас. И ги сфаќам“.
Васил Шемкоски – Шемко: Со моите илустрации сакам да ги отворам очите на народот
„Верувам дека има доста креативни луѓе, но сепак, повеќето не се доволно храбри да излезат од својата комфорна зона и отворено да ги искажат своите чувства и мисли кон општеството. Поради тоа, целта на моите цртежи беше да ги охрабрам и поттикнам таквите поединци“.
Голотија во уметноста – слобода на изразување или табу и пуританизам во 21-ви век?
„Ние стануваме поглупави, понеобразовани и попрости. Тоа е резултат на досегашните лоши политики во образованието и културата. Се чудам како на толку универзитети и на неограничен пристап на интернет луѓето се сè попрости и позатупени? […] Живееме во општество со лажен морал. Садизмот на власта, којшто ги поттикнува ниските страсти кај народот е најголемата перверзија што секојдневно ја гледаме и живееме. А за неа нема цензура! Имам длабоко чувство дека тие таму горе што ни ја кројат капата, без цензура и без трунка свест, буквално го „силуваат“ народот!“, вели Синоличка Трпкова.
[Видео] „Шарен Крај“ – песна за граѓанскиот активизам и протестите
[Интервју] Дубиоза Колектив: Протестите не се ваши и наши, сите се бориме за иста кауза
„Ние се трудиме било каде каде препознаваме дека луѓето пружиле отпор од вистинските причини, да им помогнеме и да ги поддржиме како можеме. Тоа е можеби она што најдобро го знаеме и можеме во таква ситуација. Не препознаваме никакви протести како „нивни“ и „наши“. Студентските протести се студентски, работничките работнички, не е важно дали се во Босна, Македонија или Словенија. Се додека луѓето ги карактеризираат протестите како македонски или босански, тоа не се протести. Доколку се за некоја кауза, тогаш имаат смисол. За нас е сеедно дали студентски протест се одржал во Скопје или Сараево, ние ги препознаваме како исти и се трудиме да ги поддржиме“.
Преку уличната уметност се вклучува алармот за проблемите на младите
Говорот на омраза, сегрегацијата во образованието, некреативноста и масовното иселување се дел од проблемите со кои се справуваат младите во Македонија, а кои група учесници на проектот „Уметност и дизајн за застапување“ ги изразуваат на креативен начин – преку улична уметност.
Фотографии снимени со дрон го прикажуваат расизмот во јужноафриканската архитектура
Фото-проектот наречен „Нееднакви сцени“, нуди нова перспектива на расната сегрегација.
Културните работници побараа измени во Законот за култура поради лошите работни услови
Премали хонорари, неплатена и предолга волонтерска работа, работни викенади и празници, премалку слободно време, „невидлива работа“ на состаноци, патувања и ручеци, се само дел од проблемите со кои се соочуваат културните работници во Македонија.
Велимир Жерновски: „Шарена револуција“ прикажува како се буди македонскиот народ
„Ние конечно живееме во време кога македонскиот народ се сплоти и разбуди. Ова е чин од епски размери. Прв после 1903 и можеме сите да бидеме нескромно горди на тој факт. Народот конечно одлучува за промените кои ги посакува. Идејата на моето истражување е токму тоа, како од еден поспан и уплашен народ, држен во замките на корумпираните политичари со децении успеаја да го разбодат неколку млади исто така уплашени на почетокот студенти и активисти. Ова е историски релевантно и потребно за македонското општество затоа што од денес па натаму ние ќе ја имаме референцата на отпорот на која ќе се повикаме секогаш кога ќе намирисаме неправда и корупција кај центрите на моќ.“
Сашо Станојковиќ, уметник: Боите на Шарена револуција се уметнички револт, а не вандализам
Ликовниот уметник Сашо Станојковиќ минатиот месец поднесе барање до Управата за заштита на културното наследство и НУ Конзерваторски центар Скопје, за Шарената револуција да се прогласи за културно наследство. Станојковиќ за Радио МОФ вели дека причините за неговата иницијатива се истовремено културно-политички и уметнички. Тој бил испровоциран од прогласувањето на одредени објекти од „Скопје 2014“ како културно наследство, а како дополнителен поттик му биле секојдневните протести на неформалното движење „Протестирам“.
Тројцата „командоси“ на Шарена револуција: Со бојата го разубавуваме фашизоидниот „Скопје 2014“
Фото: Ванчо Џамбаски
„Ова е еден вид на перформанс“, објаснува Црвена. „ Боењето е наш, условно кажано, слободен избор за одбрана на правната, па и нужна одбрана на здравата свест“, вели таа.
„Боењето за мене претставува вистински граѓански непослушност или изразување на револт на најкреативниот можен начин што можеше да се очекува. Ние се обидуваме да му дадеме убав карактер на фашизоидниот Скопје 2014“, додава Блу.
[Интервју] Андреа Варијале: Јавниот простор им припаѓа на граѓаните, не на државата
Италија во последните неколку години се соочи со голем број протести. Разни движења беа формирани со цел да укажат на недостигот од јавен простор и неуспешното раководство на надлежните во речиси секој општествен сегмент. Како резултат на ова незадоволство, граѓани окупираа напуштени згради со културно-историска вредност, па дури и фабрики. Неапол не беше исклучок. Токму за протестите и окупациите во овој град, во интервју за Радио МОФ зборува Андреа Варијале, докторанд на урбана географија на германскиот Универзитет Баухаус…