Радио МОФ почна со рубриката #РаскажиМи, каде секој петок објавуваме по еден расказ на македонски јазик. Со рубриката целиме да промовираме домашни и странски автори кои пишуваат, односно се преведени на нашиот мајчин јазик. Истовремено, сакаме да придонесеме во популаризацијата на прозата на македонски јазик.
Сите заинтересирани за објавување на свој расказ во рубриката #РаскажиМи своите дела може да ни ги испратат на info@radiomof.mk, заедно со куса биографија. Нема услови за расказите, освен тие да бидат на македонски јазик.
Овој пат во рубриката #РаскажиМи го објавуваме расказот „Недојдија“ од авторката Дијана Петрова.
Дијана Петрова е македонска писателка, а родена е во 1992 година во Делчево. Петрова основно и средно училиште завршила во родниот град. Дипломирала на Универзитетот Св. Кирил и Методиј на Филолошкиот факултет Блаже Конески во Скопје. Живее и работи во Скопје.
Во 2019 го издала романот „Бдеењето над себе“, објавен во издавачката куќа „Нов Вавилон“, а во 2020 година го издава вториот нејзин роман „Не правете им сенка на гробовите“, кој е објавен од издавачката куќа „Антолог“.
Во продолжение прочитајте го расказот „Недојдија“.
Недојдија
Нашата земја беше во сè слична на другите земји, освен во една единствена мала работичка, која беше целосна тајна. Не дека сакавме да ја чуваме или бевме толку посветени чувари на тајните, или пак дека толку си ја сакавме земјата, па не сакавме да ја издадеме, туку, колку и да ги познаваше човек другите јазици, никогаш не можеше да најде соодветни зборови да ја искаже тајната.
Кога една тајна, колку и да те притиска, не можеш да ја споделиш со никого, се претвора во клетва. Нашата земја немаше тајна, туку имаше клетва.
За тоа кој ја проколнал и како почнало сè не се знае точно, а не се знае оти и ние, нашинците што си зборувавме на ист јазик и пиевме исто мајчино млеко од дојките на нашата земја – татковина, не можевме да најдеме зборови за да си се објасниме меѓу нас.
Ако клетвата беше малку подлабока од тоа што беше и го заборавевме името на нашата земја, верувам дека секој за себе ќе ја нарекуваше Недојдија. Не поради некоја магична загадочност, туку скришно, за преку името да испрати порака на секој што копнееше за неа.
Едно февруарско утро, кога снегот ја имаше прегрнато земјата како страстен љубовник што првпат го допира телото на својата сакана, слушнав глас, кој поради мислите во кои бев замаен ми зазвучи како ехо што доаѓаше некаде од далечината.
Подзастанав.
– Вие овде навистина сите сте чудаци – рече некој, ама сè уште не можев да видам од каде доаѓа гласот.
– А кој се обидел да ве убеди дека тоа е невистина? – прашав и подадов рака кон човечко тело што лежеше спружено на земја.
– Заглавен сум овде со автомобилот веќе неколку часа, секаде се јавив, на сите служби, и никој не сакаше да ми помогне, иако, нели, за таа помош се плаќа.
– А што бараше легнат на земја, тогаш?
– Се откажав веќе од барањето помош. Жив човек од никаде цела ноќ не излегуваше. Паднав во агонија, не знаев што да правам и легнав, барем и мене нека ме затрупа.
– А што бараш овде? Колку време си тука?
– Што барам овде? Мајка ми…
– Тоа е одговорот на секој што ќе заглави овде.
– Навистина ја барам мајка ми, таа живее овде. Јас сум отселен со татко ми уште додека сум бил бебе, сега се вратив да ја видам. Стигнав вчера, пред да се стемни, и заглавив…
– И легна да те потрупа снегот? Очигледно е дека корените ти потекнуваат од овде.
Се вратив назад дома со новодојденецот, да се стопли, додека да почнат да работат службите што требаше да му помогнат со неговото возило, ако воопшто почнеа. Немајќи повеќе разговор и двајцата, притиснати од непријатноста, го прашав првото што ми дојде на ум:
– Колку години имаш?
– 28. Ти?
– И јас…
– Сериозно? 28? Би ти дал десетина плус… – се насмеа, олеснувајќи му што непријатноста ја напуштивме со некаков разговор.
– Де јуре, да, 28. Де факто, да, десетина повеќе.
– Ама какво де јуре и де факто со годините, години си се години…
– Години ли се години, аргатски маки големи…
– Денови ли се денови, аргатски маки големи… – ме поправи со очигледна гордост што, еве, си ги знае и почитува корените. – Ама уште не сфатив каква има врска тоа со тоа колку години имаш?
– Кога годините не се важни, деновите се уште помалку важни.
– Но како годините не се важни? Не те сфаќам што зборуваш, можеби поради недоволното познавање на мојот мајчин јазик.
– Ти мајка ти не си ја познаваш, јазикот не е ни толку важен, кога не може да ја искаже маката што ја имаш – му видов на лицето дека го навредив и се засрамив од тоа бидејќи почувствував дека бесот за кој мислев дека сум го надминал ме освојува повторно – како на вратот ѓердани, ниски камења студени, така на плешки денови, легнале та натежнале.
– Зошто да не може јазикот да ја искаже маката? Кажи ми, може ќе можам да ти помогнам. – Го кажа тоа повеќе од заинтригираност, отколку со понудена помош.
– Јазикот може да објасни сè, освен самиот себе.
– Твојата мака е јазикот? Па, гледам дека одлично зборуваш, освен што малку чудно се изразуваш или јас не те разбирам.
– И јас чудно се изразувам и ти не ме разбираш, ама батали, не е од сега. Каде живее мајка ти, имаш точна адреса?
– Да, според пребарувањето на интернет, треба да биде овде некаде во близина. Да се стоплам уште малку и ќе побарам околу. Ама уште ме чудиш за годините.
– И за чудење се, и јас се чудам, ама не можам да си помогнам.
– Зошто не ми кажеш, ако не е толку интимно?
– Не е интимност тоа што колективно ни се случува.
– А тајна е?
– Не, не е ни тајна. Клетва е.
– Од кого?
– Па, од човекот, само човек може да проколнува.
– Зарем денес некој сè уште верува во клетви?
– Се научивме да веруваме во тоа што го живееме.
– Ама каква врска има тоа со годините?
– Папочна.
– Добро, штом не ти се зборува, нема зборовите да ти ги вадам со ортома.
– Со клешта.
– Како?
– Се вели, со клешта. Штом не ти се зборува, нема да ти ги вадам зборовите со клешта, се вели. Кога си гладен, а немаш храна, дали си ти виновен за тоа што не јадеш? Така и ова, и да ми се зборува, нема зборови за тоа и затоа не сум јас виновен.
– Тогаш нацртај ми, ако не можеш со зборови да објасниш.
– Времето не се црта, најчесто го покажуваат брчките на лицето.
– Јас те прашав за мистеријата околу годините?
– А што се годините ако не еден круг околу времето?
– А ти твоите кругови си престанал да ги броиш?
– Не сум престанал, напротив, обврзан сум.
– Зошто?
– Робија.
– Да не си некој пуштен на услова слободна?
– А зарем не сме сите пуштени на условна слобода?
– Ме губиш во разговорот.
– Не, туку ти давам патокази за сам да стигнеш до целта.
– Ме виде како стигнувам до целта. Кога сум пред неа, легнувам во снегот да ме затрупа.
– Може оти тоа ти било целта, не таа што си си ја зацртал.
– Да ме затрупа?
– Не, да се најде некој да те отрупа.
– И тој некој си ти?
– Не, тоа си самиот ти. Ти ме викна да те отрупам, важен е првиот чекор.
– Тогаш, направи го и ти за тоа што те прашав. Зошто ми кажуваш дека де јуре си 28 години, де факто десетина постар?
– Па, поради годините.
– Што поради годините? Да не се раѓате порано, а подоцна да почнувате да живеете? – рече веќе разбеснето.
