Овој пат во рубриката #РаскажиМи читаме извадок од научнофантастичниот роман „Анатрос“ од Хари Кацановски. Во овој роман се преплетуваат повеќе различни пристапи и понирања во други раскажувачки формати.
Психологијата на ликовите, траумите од растењето, релациите со другите… во книжевното писмо на Кацановски се поставени како наджанровска база, како суштина на постоењето сега, порано или подоцна. Компјутерските игри во иднината можеби ќе имаат влез за стварноста во нив, но она што нема да се промени е човековиот стремеж за излез од болката, страдањето и осаменоста.
АНАТРОС ГЛАВА II
Го разбуди алармот. Заборави зошто го наместил. За среќа, на алармот оставил порака, требаше да се види со Каја. Ја запозна во виртуелно диско на интернет, така му беше полесно да запознава нови луѓе. Разврзаа кус и интересен муабет, па се договорија да излезат во Ди-ес по препорака на Јан. Ретко експериментираше со нови кафулиња, излегуваше само на едно место и таму остануваше додека не го затвореа. Пред секој состанок Јан имаше трема, страв и мисли што го кочеа. Медитацијата му помагаше да се справи со негативните мисли и чувства, а во последно време гледаше да медитира секој ден иако немаше големо внимание. Барем се трудеше. Тоа му беше ритуал – мораше да медитира пред да се впушти во социјална комуникација. Ако медитираше, шансата подоцна да има наметливи мисли се намалуваше. Ако не ги „исчистеше“ мислите со медитација, тие му надоаѓаа и му ја уништуваа социјализацијата.
Пушти една мантра од неговата плеј-листа и почна да се сосредоточува на „сега“ и „тука“. Прво беше тешко да ја прочисти мешавината од чувства, мисли и естетски доживувања. Умот го носеше низ слепи патеки. Некако се врати од расказот во неговиот ум и повторно беше „тука“ и „сега“. Беше присутен во моментот, сосредоточен на дишењето и телото. Повторно му надојдоа мисли. Го симулираше состанокот. Следуваше мисла дека нешто ќе заебе. Па сеќавање од минатото кога заебувал нешто. Па внатрешна дебата за причините зошто заебувал. Пак се врати на „тука“ и „сега“. Се сосредоточи. Му надојдоа силни чувства. Се почувствува безбеден, веќе не мораше да си ги турка чувствата под килим. Ги извади, ги исчисти од сите наслаги и ги разбра. Ако ги потиснуваше, стануваа чудовишта, но, кога ги оставаше да течат, чувствата беа светлина која го покажуваше него, без лушпи. Се растажи и се почувствува неприфатен, но потоа сети љубов и разбирање. Не му се причинуваше, беше прифатен. Но од кого? Се расплака. Се смири и повторно беше „тука“ и „сега“.
Мантрата заврши. Доцнеше на состанокот, а катарзата не му помагаше да стигне навреме. Бргу се јави во такси-компанијата која секогаш имаше достапно возило, освен тогаш. Барајќи друга такси компанија, размислуваше на космичките закони што го спречуваат да биде среќен. Знаеше дека нема да најде достапно такси. Втората такси-компанија имаше достапно возило. Се облече, се дотeра и излезе.
Таксистот го возеше низ подолга маршрута за да му земе повеќе пари. Јан не беше доволно храбар за да се соочи со таксистот, па премолчи. Не сакаше да влезе во вербална конфронтација ако знаеше дека може да следува физичка пресметка. Му текна дека не проверил дали платата му легнала на сметка. Бргу го вклучи телефонот и ја отвори сметката. Знаеше дека нешто нема да биде во ред, злите космички закони не беа побиени, тој за миг помисли дека се залажал. Парите беа легнати на сметката, космосот не беше против него. Зошто би бил? Не постоеја такви закони, тој ги гледаше негативните нешта, а не ги забележуваше позитивните. Одминаа билборд со реклама за „Евдаимонија“. На сликата имаше запчаници кои симболизираа балансиран ум.
„Нови измамници, а?“, рече таксистот со изразено гадење.
„Зошто мислите дека се измамници?“, праша Јан. Сакаше да види дали таксистот има причини за својот став или бладаше глупости. Повеќето луѓе бладаат глупости и немаат добри причини за своите ставови.
„Зошто?“, праша таксистот и цинично се насмеа. „Дете, ти помлад си. Колку години имаш?“
Го праша за годините. Колку години имаше не беше релевантно за тоа дали „Евдаимонија“ е измамничка компанија или не.
„35“, излажа Јан.
„Затоа си наивен. Не треси глупости, ќе им помагале на луѓето…“ Јан не рече дека ќе им помагале на луѓето. Само го праша зошто мисли дека се измамници, но веројатно таксистот мислеше дека Јан ги поддржува и сака да се расправа. „Луѓето немаат за јадење, тие ќе ги лекувале од психолошки проблеми. Дај им плата, така ќе ги излечиш“, таксистот задоволно го изложи својот „аргумент“.
Луѓето од „Евдаимонија“ не беа одговорни за лошата економска состојба на луѓето, ниту, пак, должни да им даваат пари. Сепак, подобро беше да лекуваат психолошки растројства отколку да не ги лекуваат. Луѓето и онака ќе беа подеднакво сиромашни. Сакаше да му објасни, ама се откажа. Во последно време гледаше да не „филозофира“ толку. Таксисот дрдореше цел пат и не го пушти да гледа низ прозорецот, додека внатрешните бури го одронуваа брегот на неговиот разум. Сепак, тој ден универзумот натежнуваше кон неговата среќа. Плати двојно повеќе, излезе од таксито и почувствува трема кога го виде Ди-ес. Вдиша длабоко, издиша и влезе.
***
Хари Кацановски е роден во Скопје. Дипломирал на Машинскиот факултет, отсек „Производна информатика“ и на Фармацевтскиот факултет, отсек „Лабораториско биоинженерство“. За време на студиите, но и по нив, работи како филмски преведувач; држи приватни часови по хемија, физика и математика; а професонално пишува и содржини од научен карактер. Негува голем интерес за психологија, филозофија и уметност сврзани во едно градиво низ медиумот на научната фантастика која е носечки жанр во неговата книга „Анатрос“.
Радио МОФ почна со рубриката #РаскажиМи, каде секој петок објавуваме по еден расказ на македонски јазик. Со рубриката целиме да промовираме домашни и странски автори кои пишуваат, односно се преведени на нашиот мајчин јазик. Истовремено, сакаме да придонесеме во популаризацијата на прозата на македонски јазик.
Сите заинтересирани за објавување на свој расказ во рубриката #РаскажиМи своите дела може да ни ги испратат на info@radiomof.mk, заедно со куса биографија. Расказите и преводите треба да бидат на македонски јазик.
