Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Македонија се најде на 71-то место во светот во конкуренција на 134 држави според Глобалниот индекс за конкурентност на таленти, кој го изработува француската непрофитна бизнис школа ИНСЕАД.
Македонија со вкупен скор од 42,53 е меѓу најлошите во регионот. Пред земјава се наоѓаат Словенија (28 место), Грција (39 место), Хрватска (45 место), Бугарија (49 место), Црна Гора (50 место), Србија (53 место) и Албанија (56 место). Полошо од окружувањето според индексот единствено се најде Босна и Херцеговина (83 место).
Овој индекс во предвид зема повеќе различни параметри, како способноста на државите да развиваат, привлекуваат и задржуваат талентиран кадар, како и вештините и знаењето на работната сила.
Доколку се разгледува по категории, најголемиот проблем Македонија го има во развојот на талентите (88 место во светот) и привлекувањето таленти (83 место). По поединечни параметри земјава стои најлошо во ставката „прилив на мозоци“ (129 место од 134 држави), „задржување мозоци“ и „професионален менаџмент“ (128 место).
Истовремено, најдобри параметри во кои се истакнува Македонија се „родов паритет на висококвалификувани работни места“ (11 место во светот), „ограничувања за странски директни инвестиции“ (16 место) и „број на население со средно образование“ (20 место).
Државава има значителен пад кога ќе се спореди индексот пред четири години и сега. Додека во 2018 година земјава била на 51 место во светот, во 2023 година забележува пад од 20 позиции и се наоѓа на 71 место.
На прво место во светот според индексот оваа година се наоѓа Швајцарија, а во првите пет држави се уште и Сингапур, САД, Данска и Холандија.
На дното на рангирањето се најде Чад, а на последните пет места се и Демократска Република Конго, Етиопија, Мозамбик и Ангола.
Даниел Евросимоски
-
Maqedonia u rendit e 71-ta në botë dhe në mesin e vendeve më të dobëta në rajon, sipas zhvillimit dhe tërheqjes së talenteve [infografik]
Maqedonia është renditur në vendin e 71-të në botë, në konkurrencë me 134 shtete sipas indeksit global për konkurrencë të talenteve, të cilin e realizon shkolla franceze jofitimprurëse e biznesit INSEAD.
Maqedonia me një rezultat të përgjithshëm prej 42,53 është në mesin e shteteve më të dobëta në rajon. Para vendi renditet Sllovenia (në vendin e 28-të), Greqia (në vendin e 39-të), Kroacia (në vendin e 45-të), Bullgaria (në vendin e 49-të), Mali i Zi (në vendin e 50-të), Serbia (në vendin e 53-të) dhe Shqipëria (në vendin e 56-të). Sipas indeksit, vetë Bosnjë e Hercegovina ndodhet më keq e ranguar nga vendet përreth (në vendin e 83-të).
Ky indeks ka marrë parasysh më shumë parametra të ndryshëm, si aftësia e shteteve të zhvillohen, tërheqja dhe mbajtja e kuadrit të talentuar, si dhe aftësitë dhe njohuritë e fuqisë punëtore.
Nëse shqyrtohet sipas kategorive, Maqedonia problem më të madh e ka zhvillimin e talenteve (vendin e 88-të në botë) dhe tërheqja e talenteve (vendin e 83-të në botë). Sipas parametrave individualë, vendi qëndron më dobët në kategorinë “ikja e trurit” (në vendin e 129-të nga 134 shtete”, “mbajtja e trurit” dhe “menaxhmenti profesional” (në vendin e 128-të).
Njëkohësisht, parametrat më të mira në të cilat shquhet Maqedonia janë “barazia gjinore e vendeve të punës të kualifikuara lartë” (e 11-ta në botë), “kufizimi për investimet e huaja direkte” (e 16-ta në botë) dhe “numri i popullsisë me arsim të mesëm” (në vendin e 20-të).
Shteti ka rënie të ndjeshme kur të krahasohet me indeksin para katër viteve dhe tani. Derisa në vitin 2018 vendi ka qenë në vendin e 51-të në botë, në vitin 2023 shënon rënie prej 20 pozicionesh dhe gjendet në vendin e 71-të.
Në vendin e parë sipas indeksit këtë vit gjendet Zvicrra, ndërsa në pesë vendet e para ende ndodhen Singapori, ShBA-ja, Danimarka dhe Holanda.
Në fund të listës ndodhe Çadi, ndërsa në pesë vendet e fundit janë Republika Demokratike e Kongos, Etiopia, Mozambiku dhe Angola.
Daniel Evrosimoski