Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
„Да се внимава кога се дава Б еколошка дозвола. Имаме пример во Гази Баба, дадена е дозвола од Министерство од економија. Не е констатирана фактичката состојба колку е штетен каменолом на населено место со 5.000-6.000 жители. Цело време зборуваме за ерозија на Скопска Црна Гора, а таму е планирано отворање на каменолом, на 7 километри од центарот на Скопје! Сега, постапката е кај вас. Размислете, постојат извори за вода. Веќе имаме штета, само што го направија патот до локацијата, пренасочена е огромна количина вода кон Страчинци“, се пожали вчера Аднан Ајрула, жител од село Страчинци.
Ајрула беше присутен на јавен настан за буџет во Советот на Град Скопје, каде до градските власти апелираше да внимаваат во издавањето Б-интегрирана дозвола на фирмата „Мелкам Инженеринг“, чиј случај со каменоломот се актуелизираше летото.
Тогаш Ајрула и локалните жители протестираа и со жив штит спречуваа активности. Сега, за Радио МОФ вели дека се соочуваат со голем проблем, не само за Страчинци, туку и околните места кои ги поддржале во иницијативата за стопирање на каменоломот – Стајковци, Брњанци, Синѓелиќ…
„Вкупно се околу 15.000 жители. ‘Мелкам Инженеринг’ ја доби концесијата, наводно ги поседува сите дозволи, но дојдовме до заклучот дека постојат многу пропусти во постапката за давање на дозвола. Од тие што потпишале мислење, ниту еден не знае каде е локацијата. На само 300 метри е изворот за вода на населено место Страчинци! Проблемот, најверојатно, потекнува од Гази Баба, бидејќи првото мислење го дале луѓе од општината (за доделување концесија за геолошки истражувања на обработени минерали – кварци во локалитетот „Лавинчеви“ н.з.). Зачудувачки е што на 11 март, 2011 година, се дава негативно мислење, бидејќи има каптажа за вода. Но, за 20 денови го повлекуваат негативното и даваат позитивно мислење. Немам коментар!“, вели Ајрула, кој е вработен и во Секторот за животна средина во Гази Баба.
Граѓаните ќе бидат оштетени со каменоломот, вели тој, бидејќи 99% се занимаваат со земјоделие. Живеат од местото, природата.
„Таму се одгледува најчистата јагода за цела територија на Скопје. Не може никој да не убедува дека на висина од 300 метри, на 90% угорнина, дека прашината нема да оди во јагодите. И затоа поднесовме иницијатива и до владата да се изземе таа дозвола. Се констатирани неколку грешки, меѓу кои дека фирмата не поседува Б интегрирана дозвола. Се надевам ќе се разгледа во Град Скопје и од тука ќе го решиме проблемот. Ние бараме, компететните луѓе да излезат на локацијата. Имаме потврда, писмо од ‘Фазан’ (ловечко друштво н.з.) дека дивечот е заштитен со закон. Не знам кое право е некој да ги брка срна, зајак, волк. Тоа е живеалиште на дивеч“, рече Ајрула.
Од Град Скопје на вчерашниот настан, каде се презентираше буџетот за животна средина за 2019, рекоа дека Б интегрираните дозволи се издаваат со особено внимание.
„Исто така, во текот на самата постапка Б-интегрираната еколошка дозвола се доставува до самата општина, каде и вие сами можете да дадете мислење, без разлика дали ќе биде позитивно или негативно, од ваша страна. За овој предмет разговаравме и пред Нова година. Ова барање е стигнато кај нас пред 2-3 дена, го знаеме случајот и ќе бидеме во контакт“, одговорија од Градот кон Ајрула.
Инаку, од Министерството за економија уште летото 2018 посочија дека седум други институции потврдиле дека каменоломот нема да предизвика никаква штета, но отворија можност за општината да поднесе барање и концесијата да се разгледа.
„Мелкам Инженеринг“ потенцираше дека „според сите проценки и еколошки елаборати, како и според добиените одлуки од надлежните институции, не постои никаква опасност за животната средина“. Исто така, ништо нема да се реализира надвор од стандардите усвоени со закон. Од „Мелкам Инженеринг“ побараа помош од Министерството за економија и општина Гази Баба за расветлување на случајот и продолжувањето на градежните работи.
Бојан Шашевски
-
Adnan Ajrulla: Qyteti Shkup të ketë kujdes nëse lëshon leje ekologjike B për guroren në Gazi Babë
10/01/2019 – LAJME, QYTETARË
“Të kihet kujdes kur lëshohet leje ekologjike B. Kemi shembull në Gazi Babë, është dhënë leje nga Ministria e Ekonomisë. Nuk është konstatuar gjendja faktike sa e dëmshme është gurorja për vendbanimin me 5.000 – 6.000 banorë. Gjithë kohës flasim për erozion në Malin e Zi të Shkupit, ndërsa atje është planifikuar hapja e gurores, në 7 kilometra nga qendra e Shkupit! Tani procedura është tek ju. Mendoni, ekzistojnë burime për ujë. Tani më kemi dëm, sapo e ndërtuan rrugën deri te lokacioni, është ri destinuar një sasi e madhe e ujit në drejtim të Straçincit”, u ankua mbrëmë Adnan Ajrulla, banor i fshatit Straçinc.
Ajrulla ishte i pranishëm në ngjarjen publike për buxhetin në Këshillin e Qytetit Shkup, ku ju bëri apel pushtetit lokal të kenë kujdes me lëshimin e lejes së integruar B për firmën “Melkam Inzhinering”, rasti i të cilit me guroren u aktualizua verës.
Atëherë Ajrulla dhe banorët lokal protestuan dhe me mur të gjallë i ndaluan aktivitetet. Tani, për Radio MOF thotë se po përballen me problem të madh, jo vetëm për Straçincin, por edhe për vendet përreth të cilët i kanë mbështetur iniciativat për stopimin e gurores – Stajkovci, Brnjanci, Hasanbeg…
“Gjithsej janë 15.000 banorë. “Melkan Inzhinering” e fitoi koncesionin, kinse i posedon të gjitha lejet, por erdhëm në konkluzion se ekzistojnë shumë lëshime gjatë procedurës për dhënien e lejes. Nga ata që kanë nënshkruar mendim, askush nuk e di ku gjendet lokacioni. Në vetëm 300 metra është burimi për ujë në vendbanimin Straçinc! Problemi, me siguri buron nga Gazi Baba, sepse mendimin e parë e kanë dhënë njerëzit e komunës (për ndarjen e koncesionit për hulumtim gjeologjik për minerale të përpunueshme – kuarc në lokalitetin “Lavinçevi”n.z.). Habit fakti që më 11 mars 2011, jepet mendim negativ, sepse ka ujëmbledhës. Por për 20 ditë e tërheqin mendimin negativ edhe japin mendim pozitiv. Nuk kam koment!”, thotë Ajrulla i cili është i punësuar në Sektorin për Mjedis Jetësor në Gazi Babë.
Qytetarët do të dëmtohen me guroren, thotë ai, sepse 99% merren me bujqësi. Jetojnë nga ai vend, nga natyra.
“Atje kultivohen dredhëzat më të pastra për gjithë territorin e Shkupit. Askush nuk mund të më bindë se në lartësi prej 300 metra, në 90% të përpjetë, se pluhuri nuk do të bjerë mbi dredhëzat. Dhe prandaj paraqitëm iniciativë deri te Qeveria për të tërhequr lejen. Janë konstatuar disa gabime, ndër të cilat edhe ajo se firma nuk posedon B leje të integruar. Shpresoj se do të shqyrtohet në Qytetin Shkup dhe që këtu do ta zgjidhim problemin. Ne kërkojmë, njerëzit kompetent të dalin nga lokacioni. Kemi vërtetim, letër nga “Fazan” (shoqëria e gjuetarëve) se kafshët e egra janë të mbrojtura me ligj. Nuk e di çfarë e drejtë është dikush të përzërë drenushën, lepurin, ujkun. Ky është vendbanimi i kafshëve të egra”, tha Ajrulla.
Nga Qyteti Shkup në ngjarjen e djeshme, ku u prezantua buxheti për mjedis jetësor për vitin 2019, thanë se B lejet e integruara lëshohen me vëmendje të veçantë.
“Gjithashtu, gjatë vetë procedurës së B – lejes së integruar ekologjike, dorëzohet në komunë, ku edhe ju vetë mund të jepni mendimin tuaj, pa dallim nëse do të jetë pozitiv ose negativ. Për këtë lëndë biseduam edhe para Vitit të ri. Kjo kërkesë ka arritur tek ne para 2 – 3 ditë, e dimë rastin dhe do të jemi në kontakt”, iu përgjigjën Ajrullaut nga Qyteti.
Për ndryshe, nga Ministria e Ekonomisë që në verën e vitit 2018, thanë se shtatë institucione të tjera kanë konfirmuar se gurorja nuk do të shkaktojë asnjë dëm, por hapën mundësinë, komuna të paraqesë kërkesë dhe të shqyrtohet koncesioni.
“Melkam Inzhinering” theksonte se “sipas të gjitha vlerësimeve dhe elaborateve ekologjike, si dhe sipas vendimeve të fituara nga institucionet kompetente, nuk ekziston asnjë rrezik për mjedisin jetësor”. Gjithashtu, asgjë nuk do të realizohet jashtë standardeve të miratuara me ligj. Nga “Melkam Inxhinering” kërkuan ndihmë nga Ministria e Ekonomisë dhe nga Komuna e Gazi Babës për zbardhjen e rastit dhe për vazhdimin e punëve ndërtimore.
Bojan Shashevski