For English version of the text, click “English” / За текстот на англиски јазик кликнете „English“
-
Последната станица на возот од Гевгелија до Куманово завршува пред влезот на транзитниот центар Табановце. Единствените патници кои се симнуваат овде се вработените во кампот.
На влезот нè пречека Драги, човекот кој секој го знаеше. Заедно направивме обиколка околу кампот, додека надвор вирчињата веќе беа замрзнати, а температурите под нула.
Сепак, во монтажните кабини едвај се чувствуваше тој декември студ. Во една од нив престојуваше Сириецот Изедин.
Иако и двајцата со Драги не знаеја премногу англиски, тие се поздравија со зборовите „my friend“ („пријателу мој“).
Тој пристигнал во Табановце со желба да се врати во Грција, откако неколку недели безизлезно се обидувал да продолжи од Србија кон север.
Патувал сам, некогаш со автомобил, а најчесто пеш. Неговата голгота, вели, го чинела приближно 8000 евра. Дел од неговата фамилија е раселена низ Европа, но тој ја изгубил енергијата и трпението.
„Слушнав приказни од многу луѓе кои стигнале до Германија, но ни таму не е добро. Нема работа, по цели денови само стојат на едно место, спијат и им минува времето. Така им е со месеци, немаат ништо што можат да прават и да се чувствуваат добро во животот. Ако не правите ништо, чувствувате дека животот нема смисол“, вели разочараниот Изедин.
Од Сирија си заминал пред околу една година, помината во пат. Најдолго време останал во Турција, околу 5-6 месеци, а потоа престојувал и во Грција.
Но, ова не е првпат тој да патува низ светот. Разликата, нагласува тој, е во тоа што порано патувал за да работи и запознава други култури, а сега за да се спаси.
„…Се иселив бидејќи не чини државата, немам избор. Друго е ако одите некаде да работите и сте слободни“, посочува Изедин.
Македонија годинава се најде на последното место од 138 земји во светот, според тоа колку мигрантите се добредојдени во државата, покажаа резултатите на анкетата на Галуп.
Македонските граѓани добиле вкупен резултат од 1,47 – на скала каде 0 е најмал, а 9 е највисок можен резултат. Тие одговорале на прашањата:
Дали сметате дека е добро или лошо имигранти да живеат во вашата држава?
Дали сметате дека е добро или лошо имигранти да станат ваши соседи?
Дали сметате дека е добро или лошо имигрант да стапи во брак со некој ваш близок роднина?
Изедин од Македонија чува само добри сеќавања.
„Македонија е сиромашна држава, па тоа што прават нешто вакво, за мене значи дека се добри. За разлика од богатите држави, кои не прават ништо за нас. Мислам дека Македонците се добри луѓе. Сите нè третираат добро. Најпрост пример, вчера немав цигари и Драги ми даде цигара. Сите разговараат со мене, ме почитуваат. Се чувствувам добро“, се смее.
Иако во Србија не престојувал долго, вели дека времето поминато таму јасно му покажало каков е тамошниот систем.
„Полицајците ни земаа по 3000 динари мито за да ни направат било каква услуга“, рече Сириецот.
Изедин е еден од бегалците и мигрантите кои полека почнуваат да се враќаат назад по патот по кој пристигнале. Причината за тоа смета тој е студот и затворената рута. Сепак, за Изедин Сирија сè уште е дом.
„Се надевам дека мојата земја нема повеќе да војува и дека целиот свет ќе се подобри и ќе имаме конечно мир. Секако дека би се вратил во Сирија ако војната заврши. Цел мој живот сум таму, моите сеќавања, моето семејство. Мислам дека сите си ја гледаат својата земја како да им е мајка. Може да ја смените државата и да ви биде подобра за живеење, но не можете да заборавите од каде доаѓате“.
Во еден од шаторите доаѓаше призвук на ориентална музика. Во него Абдула Сабух ја чекаше својата замена. Тој е сограѓанин на Изедин, кој во Македонија живее и работи како доктор повеќе од 30 години.Облечен во својата униформа од Црвениот крст, Сабух беше подготвен да заврши уште еден работен ден. Тој е задолжен за здравјето на жителите во кампот, а за тоа ја има неговата амбуланта од петнаесетина квадратни метри.
Сега речиси и да има пациенти, но пред да започне да работи овде, бил доктор во Прифатниот центар за мигранти во Гази Баба за кој вели:
„Не беа лоши условите, колку што немаше веќе простор. Имаше преголема бројка на луѓе, сите што ги фатија таму ги однесоа. Додека да заврши процедурата во судот, додека да излезат од земјата, се направи натрупување на бегалците и имаше незгодна ситуација“, вели тoj. Токму затоа, вели, биле отворени камповите во Визбегово, Винојуг и Табановце.
Абдула Сабух
„Почнавме да работиме во поголем простор, покомотен. Ако овој објект толерира двајца-тројца пациенти, замислете како ќе биде ако има 20“, додава.
Се сеќава дека кога почнал да работи на Табановце, имало само кабини, дрва и натрупана земја. Се шегува дека некогаш бил принуден да убива змии, кои ги имало во голем број.
„Сега има се – клима, изолација, убава кујна, храната е проверена и халал, има градинки за децата“, уверува докторот.
Нивната амбуланта е обезбедена со сите потребни лекови. Доколку имаат бегалец или мигрант за чија медицинска грижа немаат соодветни услови, го праќаат во болница во Куманово или Скопје со нивно возило.
За бремените жени кои порано престојувале во кампот имале гинеколози кои доаѓале два пати неделно.
„Сега тука нема жени и семејства, но ако дојдат се јавуваме и или доаѓаат доктори тука да ги прегледаат, или ги носиме на доктор во Куманово. И брза помош доаѓа редовно ако има потреба. Но, одамна немало жена бегалка, а уште помалку бремена“, појасни Сабух.
Искуствата на бегалците мотивација за стрип
Верче Каранфиловска и Кристијан Поповски се двајца студенти од Скопје. Таа е од Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, а тој е од Факултетот за ликовни уметности. Каранфиловска се изразува преку стихови и реченици, а Поповски преку цртежи и бои. Но, она што ги спојува е работата на стрипови, инспирирани од искуствата на бегалците. „Црно-бели“ животи е нивниот производ, кој пред јавноста го претставија минатата недела.
„Момчето со копнеж од платно“, е приказната што Каранфиловска ја создала, а потоа нејзиниот партнер Марко ја ставил на хартија.
„Ова беше прекрасно случување, прво затоа што сите ние учествувавме во проект каков што досега не сме имале можност да посведочиме, и второ затоа што проговоривме за чувствителна тема, на еден поинаков, нетипичен начин“, забележува младата писателка.
Каранфиловска за време на осмислувањето на стрипот
„Нашите животи се составени од приказни, и според мене единствениот начин да се промени нешто во нашата свест е да ги промениме приказните кои ги раскажуваме. Токму тоа се обидовме да го направиме, да претставиме ликови со кои читателите ќе можат да се поврзат, а со тоа и да промениме макар дел од нивните светогледи“, смета Каранфиловска.
Таа заедно со своите колеги имала можност одблизу да се запознае со вистински приказни, полни искуства кои се обидела да ги долови во своите стрипови.
„Она коешто го забележавме беше дека дури и ние, кои сметавме дека имаме пошироки погледи, за време на вежбите што ги правевме, откривме дека и во нашите искуства дејствуваат стереотипи впиени преку различни канали. Слушајќи ги приказните на сите тие луѓе, слушнавме и како ни се кршат срцата, а со нив и стереотипите кои не знаевме дека ги имаме“, вели таа.Каранфиловска е задоволна од финалните производи и стекнатото искуство, за кое вели дека ја променило како човек.
Кристијан Поповски
Слични импресии добил и нејзиниот соработник Поповски, кој пак бил задолжен за цртачкиот дел на стриповите. Тој во приказната на неговиот тим ги претставил водечките ликови, мајката Хаја, таткото Назар и малиот Амар.
„Подолго време работев на сторибордот, оној многу важен дел од изработка на стрипот каде што текстот се визуелизира и преточува во цртеж и сцена. Потоа, во договор со колешката, поделивме неколку од таблите да се скицираат. Мојата задача беше откако ќе го завршиме скицирањето, јас да се задржам повеќе на ликовите, додека, колешката на позадините. Како прв изработен цртеж и потоа завршен во техника туш ми беа страна 2-3 каде што се претставени културни обележја на Сирија, а во централниот дел на композицијата нацртано е радио. Всушност, репортажата на радиото е она што ги повикува овие слики околу него и ни дава чувство на некаков колаж од историја и култура“, објасни Поповски.
Тој е горд што го држи испечатениот стрип во своите раце. Вели дека сега кога ќе погледне во крајниот производ, сфаќа дека не е далеку од она што го очекувал.
„Важно беше да се потенцира дека човекот не е само број, туку комплексно суштество со емоции, своја приказна и индивидуална разноликост. Но, исто така, важно беше и да се прикаже како еден тим млади автори може да создаде и да влијае на идни промени, да разбие стереотипи и да трага по вистината по пат на истражување“, смета овој студент.
„На земјата има многу луѓе, секој различен и на свој начин посебен. Сите се движиме по патеката на животот, поминуваме препреки, се справуваме со лошо и добро, а сето тоа нè формира како личност и карактер“, појаснува тој.
„Па така, често се случува да донесеме суд пребрзо и да етикетираме некого по изгледот, говорот, начинот на живот итн. Сметам дека, бегалците и мигрантите токму на овој начин се прикажуваат во лошо светло“, додава.
Според него, луѓето кои се безбедни чувствуваат емпатија, но во страв за таа својата безбедност создаден преку најразлични влијанија , го вртат погледот од некој кој е бегалец.
„Јас најпрво ги доживувам како луѓе, како човечки род и полн со разбирање се обидувам да ја сфатам ситуацијата во којашто се наоѓаат и одлуките кои мора да ги донесуваат. Овие луѓе ја напуштаат својата татковина, својата зона на комфорт која значително ја нарушил некаков настан и заминуваат на место различно од она кадешто живееле, место каде што немаат ништо, место кадешто треба од почеток да создаваат нешто што било било оставено во наследство и надоградувано со генерации“, смета Поповски.
Двајцата студенти се надеваат дека ќе успеат да пренесат дел од она што ги промени во нивните приказни, и дека тоа ќе предизвика промена и кај други луѓе.
Од Берлин до Алепо во чизмите на бегалците
Илјадници километри, по рутата на бегалците, но во обратен правец, маршираа стотици граѓани од повеќе држави со цел да испратат порака за мир. Маршот започна во декември минатата година тргнувајќи од Берлин, а конечно заврши пред границите на Сирија во август.
Граѓанскиот марш за Алепо на границата помеѓу Либан и Сирија
Меѓу луѓето кои ги оставија личните животи и тргнаа со цел да маршираат за Алепо, беше и Јан Хорзела, социјален работник од Полска. Тој го видел апелот на Фејсбук во кој се повикуваат сите граѓани кои сакаат да направат нешто за бегалската криза да се приклучат во мисијата, па започнал да маршира уште од првиот ден.
Јан Хорзела
Ова искуство, вели, го научило на многу работи. Со маршот за првпат посетил дел од државите, а од престојот во нив вели дека имал можност да почувствува каков е секојдневниот живот и карактерот на луѓето. Ова, смета Хорзела, го научило како поинаку да гледа на светот.
Хорзела вели дека некои биле емоционално трогнати од она што го прават, па ги поканувале во своите домови да преспијат, им нуделе храна и освежување. Но, тој прием го немале секаде подеднакво.
„Во Македонија поминавме 11 ноќи. На повеќето места, локалните граѓани со кои бевме во контакт не покажуваа премногу стрес поради бегалската криза. Генерално, реакциите беа позитивни, не се почувствував резервирано за темата, како што можеби се почувствував во Чешка. Имаше луѓе кои навистина беа ангажирани и помагаа, кои го препознаа тој емоционален тон во својата држава, дека не треба да се плашат од луѓето кои доаѓаат од различна религија и држава. Но, имаше и такви луѓе кои веруваа во пропагандата. Имавме некои изненадувачки ситуации во Чешка, кога луѓе мислеа дека ние сме бегалци. На некои места дури и ни повикаа полиција. Но, за овде не се сеќавам дека забележав такво однесување. Ако луѓето не знаеја што правиме, тие едноставно беа љубопитни, но не видов никакви тензии“, вели тој.
Маршот помина низ Македонија во април
„Мислам дека сега знам многу повеќе за Балканот од претходно и добив слика за регионот. Сега знам повеќе за врските меѓу разните етнички групи, за нивната историја и сензитивитет. Како на пример, немав идеја колку е популарна темата за името помеѓу Македонија и Грција. Дури и да слушнеш за таквите работи во Полска, тешко е да се замисли интензитетот, за тоа колку е сензитивно прашање“, се шегува тој.
На нивната идеја луѓето претежно гледале како нешто што се спротивставува на војната. Но, во секоја држава луѓето имале свои сеќавања преку кои се поврзувале со неа.
„На пример, кога сте во Чешка, луѓето имаат многу сеќавања за Полска и тоа се однесува за Втората светска војна, што е сосема различно за Хрватска, за Босна и Србија, бидејќи ако спомнете војна во Србија, тие ќе ви речат „Да, мојот брат беше убиен од бомба пред 18 години“. Истата тема ќе поттикне навистина различни контексти и ќе ве води кон различни разговори во различни држави. Тоа знае многу да те збогати бидејќи луѓето може да ги разменат своите чувства. Не станува збор само за размена на знаење, туку и признавање на нештата“, забележува тој.
И Хорзела се согласува дека луѓето најчесто се плашат од работите кои им се непознати, што доведува до нивно демонизирање.
„Истото се случува и во Полска, која е прилично хомогена земја, така што да се зборува за исламот или бегалци кај многумина ќе поттикне барем сомнеж. Во последните години се поттикнува страв од страна на популистичките политики, негативни емоции, но немаат никакво искуство, бидејќи немаме многу гости. Истото го имам слушнато и од пријатели во Германија, во местата каде има центри за бегалци, нема многу страв, спротивно од Источна Германија. Заедниците кои немале многу контакт со нив, се полесни за манипулација“, нагласува тој.
Како социјален работник, маршот за него претставува алатка за поврзување со истомисленици создавајќи еден вид семејство.
„За мене маршот беше обид да се поврзат разни луѓе од целиот свет и во овие рамки, постојано успевавме во тоа. Во тоа успеавме уште пред да започне маршот, бидејќи со најавата за него ние добивавме повратни одговори како жена од Италија која не можеше да маршира со нас, но нејзината внука ни напиша дека нејзината баба ѝ кажала за нас, дека била инспирирана и дека сака да ни се приклучи. Тоа беше на почетокот на септември и за нас тоа беше успех. Направи да запознаеме активни луѓе од Словенија и Хрватска, кои со години се занимавале со истата тематика, но никогаш не се сретнале иако се близу“, вели Хорзела.
Според него, секој кој барем за кратко бил дел од маршот, сака да остане активен и да продолжи да прави работи поврзани со бегалската криза.
„Верувам дека има многу голем потенцијал и верувам дека ќе се раѓаат сè уште слични иницијативи.. Се обидувам и се надевам дека ќе бидам дел од нив“.
Од Гевгелија до Табановце – македонските возови однесоа неразјаснети приказни и човечки животи
Го испуштиле последниот воз за Европа, сега го живеат македонскиот „крпен живот“
Емилија Петреска
Стефанија Тенекеџиева
*Поддршката на Европската комисија за изработка на овој визуелен материјал не претставува одобрување на содржината, која ги одразува ставовите само на авторите, а Комисијата не може да биде одговорна за каква било каков исход што може да произлезе од информациите содржани во неа.
-
The refugee crisis – society’s unlearnt lesson
The last train from Gevgelija to Kumanovo ends in front of the entrance to the transit center Tabanovce. The only passengers who get off on that station, are the employees of the camp.
At the entrance, the first person you meet is Dragi, the man everyone knows. He gave us a tour around the camp, while the small ponds outside were already frozen and the temperatures below zero.
Yet, you could barely feel the December cold in the cabins. Izedin, a Syrian refugee was resting in one of them.
Neither he or Dragi don’t know English very well, they greeted themselves with the words “hello, my friend”.
Izedin arrived in Tabanovce with a desire to return to Greece, after several weeks of hopeless attempts to continue North from Serbia.
“I traveled alone, sometimes by car, but usually on foot”. His travels, he says, cost him approximately 8,000 euros. Part of his family is displaced across Europe, but he has lost his energy and patience to continue.
“I’ve heard stories from many people who reached Germany, but it isn’t good there either. There is no work, they are staying in the same place for days, sleeping and wasting their time. It’s been months and they have nothing to do and feel good about in life. If you do nothing, you feel like life doesn’t make sense”, says the disappointed Izedin.
He left Syria about a year ago, which he spent traveling. He stayed in Turkey about 5-6 months, and then moved to Greece.
That wasn’t the first time he has traveled around the world. The difference this time, he says, is that he used to travel for work and to meet other cultures. Now, he travels to save himself.
“… I left because the state is no good, I had no choice. It’s a completely different thing if you go somewhere to work and you are free”, points out Izedin.
This year, Macedonia has reached the last place out of 138 countries in the world, according to how welcome migrants are in the country, shows a poll from the Gallup agency for public opinion research.
Macedonian citizens received a total score of 1.47 – on a scale where 0 is the lowest and 9 is the highest possible result. They answered the following questions:
Do you consider it a good or a bad thing that immigrants live in your country?
Do you consider it a good or a bad thing that immigrants will become your neighbors?
Do you think it is good or bad for an immigrant to marry your close relative?
Izedin says he’ll leave Macedonia with good memories.
“Macedonia is a poor country, so what do they do for me means that they are good. Unlike the wealthy states that don’t do anything for us, I think the Macedonians are good people. Everyone treats us well. Simple example – yesterday I did not have cigarettes and Dragi gave me a cigarette. Everyone talks to me, they respect me. I feel good“, laughs.
Although he didn’t stay in Serbia for a long time, he says that the time spent there clearly showed him how the system works.
“The police took 3,000 dinars as bribe to do us any kind of favor”, says the Syrian.
Izedin is one of the refugees and migrants who are slowly beginning to return through the road they once completed. The reason, he believes, is because of the cold and the closed route. However, for Izedin, Syria is still home.
“I hope that the war in my homeland will end, that the whole world will become better and we will finally have peace. Of course, I will return to Syria if the war ends. My whole life is there, my memories, my family. I think that everyone sees their country as if it were their mother. You can change the state to find a better life, but you can’t forget where you are coming from”.
From one of the tents we heard oriental music. In it, Abdullah Sabuh was waiting for his shift to end. He is a fellow citizen of Izedin, a Syrian who lives and works in Macedonia as a doctor for more than 30 years.Wearing his uniform from the Red Cross, Sabuh was ready to finish another day at work. He is in charge of the health of the residents in the camp, and he has only fifteen square meters for his improvised ambulance.
There aren’t many patients there now, but before he started working here, he was a doctor at the Migrant Reception Center in Gazi Baba.
“The conditions were not as bad, it’s just that there was no room. There wes an overwhelming number of people, all caught and brought there. While the procedure in court was being completed so they can leave the country, the refugees were piling up and there was an awkward situation“, he says, referring to his previous workplace.
That’s why, he adds, other camps were opened in Vizbegovo, Vinojug and Tabanovce.
Abdullah Sabuh
“We started to work in a larger, more comfortable space. If this object tolerates two or three patients, imagine how it would be if there were 20”, he adds.
He recalls the period when he started working in Tabanovce, when there were only cabins, trees and piles of sand. He jokes that he was once forced to kill snakes, that could be found in large numbers.
“Now, there is everything – air conditioning, col insulation, beautiful kitchen, the food is halal, there are kindergartens for the children,” assures the doctor.
If they have a refugee or a migrant whose medical needs cannot be treated adequately in those conditions, they are sent to a hospital in Kumanovo or Skopje with the vehicle of the Red Cross.
For pregnant women who used to stay in the camp, there were gynecologists who came twice a week.
“Now there are no women or families here, but if they come, we’ll call doctors here to examine them, or take them to a doctor in Kumanovo. And an ambulance comes regularly if we need it. But, for a long time there hasn’t even been a woman “, explained Sabuh.
The experiences of refugees are a motivation for comics
Verce Karanfilovska and Kristijan Popovski are two students from Skopje. She is studying at the Faculty of Philology “Blaze Koneski”, he at the Faculty of Fine Arts. Karanfilovska expresses herself through verses and sentences, Popovski through drawings and colors. But what brings them together is the work on comics, inspired by the experiences of the refugees. “Lives in black and white“ is are their product, which they presented publicly last week.
“The boy with hope from canvas” is the story Karanfilovska wrote and her partner Marko put on paper.
“This was a wonderful event, firstly because we all participated in a project that we have never had the opportunity to witness, and secondly because we talked about a sensitive subject in a different, unusual way”, the young writer notes.
Karanfilovska working on the story
“Our lives are made up of stories and in my opinion the only way to change something in our consciousness is to change the stories that we tell. That’s exactly what we tried to do, to present characters that the readers can connect with, and thus change some of their worldviews”, Karanfilovska says.
She and her colleagues had the opportunity to hear real stories, full of experiences that she tried to capture in her comics.
“What we noticed is that even we, who believed we had a broader worldview, during the exercises discovered some stereotypes we absorbed through different experiences. Listening to the stories of all these people, we could hear our hearts breaking, together with the stereotypes that we didn’t know we had”, she says.Karanfilovska is satisfied with the final products and the gained experience, which she says has changed her as a person.
Popovski, who drew the comics, has a similar impression. His team presented the story of the leading characters: Haya – the mother, Nazar – the father and little Amar.
“I worked on the storyboard for a long time. It’s a very important part of making the comic strip where the text is visualized and translated into a drawing and a scene. Then, in agreement with my colleague, we divided several of the panels to sketch. My task was to concentrate more on the characters after we finished sketching, while my colleague focused on the background. First I made a drawing and then finished it in a different style, I had 2-3 pages showing things that are of cultural significance in Syria. The central part of the composition is a radio. Because, radio reports are what connects the images around it and gives us a sort of collage of culture and history”, explains Popovski.
Kristijan Popovski
He is proud that he can hold the printed comic in his hands. He says that when he looks at the finished product, he realizes that he is not far from what he expected.
“It was important to emphasize that a person not only a number, but a complex creature with emotions, their own story and individual diversity. But it was also important to show how a team of young authors can create and influence future changes, break stereotypes and search for the truth through research”, says the student.
“There are many people on earth, each different and special in their own way. We all move along the path of life, we pass through obstacles, we deal with bad and good, and it all forms as a person and as a character”, he explained.
“So, often we judge too soon and label someone by their appearance, speech, lifestyle… I think the refugees and migrants are exactly like we showed them”, he adds.
According to him, people who are safe feel empathy, but fear their safety and because of different influences, they turn their eyes away from a refugee.
“I experience them as human beings who are full of understanding. I try to understand their situation and the decisions they must make. These people leave their homeland, their comfort zone that was violated and they have to go to a different place from where they lived, a place where they have nothing and have to start from scratch, instead of building on someething they inherited and upgraded with generations”, believes Popovski.
The two students hope they will transfer some of what changed them through their stories, and that this will cause change in other people.
From Berlin to Aleppo in the refugee’s boots
Thousands of people, from a number of countries, marched on the refugee route, but in the opposite direction, in order to send a message of peace. The march began in December last year, starting from Berlin, and finally ended in front of the borders of Syria in August.
The Civil march for Aleppo at the border between Lebanon and Syria; Photo: Janusz Ratecki
Among the people who left their lives behind and started marching for Aleppo was Jan Horzela, a social worker from Poland. He saw a call on Facebook inviting all citizens who want to do something about the refugee crisis to join the mission, so he started marching from the very first day.
Jan Horzela
This experience, he says, has taught him many things. Because of the march, he first visited many countries, and through his stay there he had the opportunity to feel the daily life and mentality of the people. This, believes Horzela, has taught him how to observe the world differently.
Horzela says that some of the people they met were emotionally moved by what they were doing, inviting them to sleep in their homes, offering them food and refreshment. But they did not have the same welcome everywhere.
“We spent 11 nights in Macedonia. In most places, the local citizens with whom we were in contact weren’t very stressed about the refugee crisis. Generally, the reactions were positive; I didn’t feel like they didn’t want to talk about the topic, as I’ve felt in the Czech Republic. There were people who really engaged and helped, who recognized that emotional tone in their country, that they should not be afraid of people coming from different religions and states. But there were also people who believed in the propaganda. We had some surprising situations in the Czech Republic when people thought we were refugees. In some places, they even called the police on us. But I didn’t notice such behavior here. If people didn’t know what we were doing, they were simply curious, but I didn’t see any tension, “he says.
The March passed through Macedonia in April
“I think now I know much more about the Balkans than before, and I have an image for the region. Now I know more about the links between different ethnic groups, their history and sensibility. For example, I didn’t have an idea of the popularity of the name issue between Macedonia and Greece. Even if you hear about such things in Poland, it’s hard to imagine the intensity, how sensitive it is”, he jokes.
People saw their idea as something that’s opposing the war. But in every state, people had their own memories by which they associated with it.
“For example, when you are in the Czech Republic, people have many memories of Poland in WW2, which is quite different for Croatia, Bosnia and Serbia. If you mention a war in Serbia, they will say ‘Yes, my brother was killed by a bomb 18 years ago’. The same topic will bring really different contexts and will lead you to different conversations in different countries. It can enrich you because people can exchange their feelings. It’s not just about exchanging knowledge, but also recognizing things”, he notes.
Horzela agrees that people are most often afraid of things that are unknown to them, which leads to their demonization.
“The same thing happens in Poland, which is a rather homogeneous country, so that talking about Islam or refugees in many of them brings doubt in the slightest. In recent years fear has been fueled by populist policies, negative emotions, but has no experience, because we do not have many guests. The same thing I have heard from friends in Germany, in places where there are refugee centers; there is not much fear, as opposed to East Germany. Communities that did not have much contact with them are easier to manipulate”, he points out.
As a social worker, the march for him is a tool for connecting with like-minded people, creating a family.
“For me, the march was an attempt to connect various people from all over the world and we succeeded in that. We did it before the march began, because with the announcement about it, we received feedback from a woman from Italy who could not march with us, but her granddaughter wrote that her grandmother told her about us, that she was inspired and that she wanted to joined us. It was at the beginning of September and for us it was a success. We got to know active people from Slovenia and Croatia who have been dealing with the same topic for years, but they never met though they are close”, Horzela said.
According to him, anyone who has been part of the march for a short time at least, wants to stay active and continue to do things related to the refugee crisis.
“I believe that there is very high potential and I believe that similar initiatives will be born. I try and hope to be part of them”.
Од Гевгелија до Табановце – македонските возови однесоа неразјаснети приказни и човечки животи
Го испуштиле последниот воз за Европа, сега го живеат македонскиот „крпен живот“
Emilija Petreska
Stefanija Tenekedjieva