Претставници од институциите, развојните партнери, академската заедница и граѓанското општество се согласија околу потребата за меѓусекторски и долгорочен пристап за справување со повеќедимензионалната детска сиромаштија во Македонија. На панел-дискусија, истакнато беше дека воведувањето на Eвропската детска гаранција во земјата е интервенција што дава надеж дека ќе се опфатат најранливите деца, а притоа ќе се обезбеди системски пристап до социјални услуги.
„Детската сиромаштија не зависи само од семејните приходи, туку се должи и на лишеност од грижа, добра и услуги од страна на родителите и јавните институции. Секое трето дете во земјата живее под прагот на сиромаштијата, што е значително повисоко од стапката кај вкупното население“, посочуваат од УНИЦЕФ.
Покрај тоа, претходна анализа поддржана од УНИЦЕФ покажа дека лишеноста од образование, ран детски развој, исхрана, безбедност, и љубов и грижа се петте главни причини што придонесуваат за мултидимензионалната детска сиромаштија.
„Детската сиромаштија не е проблем на една влада или една политичка партија. Неопходен е одржлив и системски одговор на детската сиромаштија, и на национално и на локално ниво. Високата стапка на детска сиромаштија е предизвик што опстојува во земјата со години“, рече Патриција ДиЏовани, претставничка на УНИЦЕФ.
„Во пресрет на парламентарните и претседателските избори, треба да се потсетиме дека детската сиромаштија не е неизбежна, ставањето крај на детската сиромаштија е прашање на стратешки избор“, дополни таа.
„Како дел од мисијата да се намали сиромаштијата, да се сподели просперитетот и да се заштити планетата, Светска банка заедно со партнерите во земјата, работи на теми и прашања поврзани со добросостојбата на децата во Северна Македонија, особено на децата од најранливите категории, преку подобрување на опсегот и квалитетот на услугите во образованието, социјалната заштита и здравството“, рече Бојана Нацева, виш специјалист за образование во Светска банка за време на панел дискусијата.
За време на дискусијата беше направен преглед на резултатите од серијата секторски консултации за аспектите на детската сиромаштија поврзани со образование, здравство, исхрана и социјална заштита.
Панелистите се согласија дека треба да се постигне видливост на децата кои живеат во сиромаштија, преку мониторинг, мерења и преземање активности засновани на податоци.
Понатаму, да се зголеми пристапот до социјални услуги и грижа за да се одговори на детската сиромаштија, да се промовира поддршка насочена кон семејствата и ранливите да бидат опфатени преку интервенции за детска заштита.
Исто така, да се обезбеди посоодветна директна финансиска поддршка за семејствата со социјални трансфери.
Меѓувремено, да продолжи трендот за зголемување на пристапот до рано детско образование, имајќи ја предвид важноста за идните исходи во животот.
Дополнително тие се согласија дека, справувањето со лишеноста од образование што придонесува за детската сиромаштија преку програми за намалување на рано напуштање на образованието и поддршка за инклузија на децата кои не се вклучени во образовниот процес и децата со попреченост, може да биде важен фактор за успех.
На крајот, да се обезбеди и пристап до здравствена заштита за секое дете преку подобрување на опфатот со здравствено осигурување за децата, како и зајакнување на патронажните служби и системот за имунизација.
Во напорите да се надмине детската сиромаштија во Македонија, посочија од УНИЦЕФ, земјата ги користи искуствата од Европската Унија, вклучително и Европската детска гаранција како механизам што има за цел да се спречи и надмине социјалната исклученост на децата преку гарантиран пристап до клучните социјални услуги и финансиска помош.
„Министерството за труд и социјална политика ги предводи заложбите и тесно соработува со Министерството за здравство, Министерството за образование и наука и УНИЦЕФ, за да се трасира патот кон воведување на Европската детска гаранција во земјата. Резултатите од денешната дискусија и претходните дијалози за политики за повеќедимензионалната детска сиромаштија ќе бидат вклучени во Националниот акциски план за правата на детето и планот за имплементација на Европската детска гаранција во земјата“, соопштува УНИЦЕФ.
Инаку, претходна Студија на УНИЦЕФ покажа дека 12% од децата од 5 до 17 години и 9% од децата помлади од пет години се изложени на повеќедимензионална сиромаштија. Над 21.000 деца во земјава немаат здравствено осигурување, а дури и осигурените деца од домаќинства со ниски примања не се ослободени од партиципација за амбулантни лекови и медицински производи. Децата Роми се значително поранливи – барем секое трето дете од ромската заедница е изложено на повеќедимензионална сиромаштија, а во општата популација тоа е случај кај секое деветто дете. Иако пристапот до основно образование е бесплатен во Македонија, власта допрва треба да обезбеди бесплатен оброк за сите ученици.
