Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Редовната месечна активност за следење на случаи и дејствија поврзани со коруптивни однесување и борбата против коруција, наречена „Бистро-Матно“, која ја спроведува „Транспаренси Интернешнл Македонија“, ги издвои „бистрите“ и „матните“ настани за месец октомври. Како „матен“ настан за изминатиот месец во Барометарот на корупција е наведено дека Европската комисија (ЕК) препорачува да се донесе нов Кривичен законик откако измените од септември 2023 влијаеја негативно на борбата против корупцијата. Исто така, таму се вели дека и по истекот на повеќе месеци, Владата нема објавено кои се лицата кои се советници на премиерот Христијан Мицкоски.
Од ЕК забележуваат дека „измените на Кривичниот законик од септември 2023 година ја ослабнаа правната рамка, негативно влијаејќи на гонењето на корупцијата, особено во случаите на високо ниво“.
Оттаму додаваат и дека „измените на Кривичниот законик од септември 2023 година ја ослабнаа правната рамка, негативно влијаејќи на гонењето на корупцијата, особено во случаите на високо ниво“.
„Многу тековни случаи беа прекинати или поради истечен рок на застареност или поради тоа што конкретни прекршоци, како што е злоупотребата на службената положба при јавните набавки, веќе не постојат“, се вели во извештајот на ЕК.
Освен нов Кривичен законик, од ЕК препорачуваат и да се подобри имплементацијата на националната стратегија за спречување на корупцијата и судирот на интереси и да се обезбедат човечки и финансиски ресурси на Основното јавно обвинителство за организиран криминал, како и да се подобри проверката на имотните листови на избраните и именуваните функционери и надзорот над финансирањето на изборната кампања.
Во делот за корупцијата, во извештајот се вели дека земјата е помеѓу одредено ниво на подготовка и умерено ниво на подготовка и не постигнала напредок во превенцијата и борбата против корупцијата.
„Корупцијата останува распространета во многу области и е прашање што предизвикува сериозна загриженост“, стои таму.
Како „матни“ настани за октомври наведено е и дека Владата треба да биде транспарентна кога се во прашање советниците на премиерот. И по истекот на повеќе месеци, Владата нема објавено кои се лицата кои се советници на премиерот Мицкоски. Оттаму мора да ги објават имињата, хонорарите и работните обврски на советниците на премиерот.
Во Барометарот се вели и дека загрижува одлуката за тајно гласање на управниот одбор на Академијата за судии и јавни обвинители за изборот на директор; тоа што разрешен судијата Лазар Нанев, 97 пати се јавувал на обвинет во предмет што тој го судел. Исто така, под „матни“ настани се наведени и неповолниот извештај за Министерството за култура од Државниот завод за ревизија и застарувањето и на третата затворска казна на Груевски.
Додека пак, „бистро“ е дека 16 службеници се осомничени за примање поткуп, а двајца за злоупотреба на службената положба и овластување, поднесено е обвинение за проневера во службата во ЈСП Скопје – Основното јавно обвинителство Скопје поднесе обвинение против три лица за проневера. Поднесена е и кривична пријава за злоупотреба на службена положба за 12 полицајци и шест вработени во Државни патишта, додека странец е осомничен за давање поткуп на Блаце.
„Следењето на овие случаи има голем одзив, како во јавноста, така и меѓу домашните и странските институции и со текот на времето прерасна во релевантен алтернативен барометар на корупцијата и на волјата на државата да се справи со овој проблем. На овој начин, сите заедно допринесуваме за поголема свест за овој проблем во општеството во целина“, велат од „Транспаренси Интернешнл Македонија“ за Барометарот на корупција.
Целиот Барометар на корупција за месец октомври прочитајте го на следниов линк.
-
Komisioni Evropian rekomandon të miratohet Kod i ri Penal, këshilltarët e kryeministrit ende nuk janë publikuar – ngjarje të korruptuara “të qartë” dhe të “turbullta” për muajin tetor 2024
Aktiviteti i rregullt mujor për ndjekjen e rasteve dhe veprimeve në lidhje me sjellje korruptive dhe luftë kundër korrupsionin, e quajtur “Qartë – Turbullt”, që e zbaton “Transparency International Maqedoni”, ka ndarë ngjarjet e “qarta” dhe të “turbullta” për muajin tetor. Si ngjarje e “turbullt” për muajin e kaluar në Barometrin e korrupsionit është theksuar se, Komisioni Evropian (KE) rekomandon që të miratohet Kod i ri Penal, pasi ndryshimet në shtator 2023 ndikuan negativisht në luftën kundër korrupsionit. Gjithashtu, aty thuhet se, edhe pas disa muajve, Qeveria nuk ka publikuar se cilët janë personat që janë këshilltarë të kryeministrit Hristijan Mickoski.
KE nënvizon se “ndryshimet në Kodin Penal të shtatorit 2023 kanë dobësuar kuadrin ligjor, duke ndikuar negativisht në ndjekjen penale të korrupsionit, veçanërisht në rastet e nivelit të lartë”.
Nga aty shtojnë se “ndryshimet e shtatorit 2023 në Kodin Penal dobësuan kuadrin ligjor, duke ndikuar negativisht në ndjekjen penale të korrupsionit, veçanërisht në rastet e nivelit të lartë”.
“Shumë raste që ishin në zhvillim u ndërprenë ose për shkak të skadimit të afatit të vjetërsimit ose për shkak se shkeljet specifike, si shpërdorimi i detyrës në prokurimet publike, nuk ekzistojnë më,” thuhet në raportin e KE.
Përveç Kodit të ri Penal, KE rekomandon gjithashtu përmirësimin e zbatimit të strategjisë kombëtare për parandalimin e korrupsionit dhe konfliktit të interesit dhe sigurimin e burimeve njerëzore dhe financiare për Prokurorinë Publike Themelore për krimin e organizuar, si dhe përmirësimin e inspektimin e dokumenteve pronësore të zyrtarëve të zgjedhur dhe të emëruar dhe mbikëqyrjen e financimit të fushatës zgjedhore.
Në pjesën për korrupsionin, raporti thotë se vendi ndodhet mes një niveli të caktuar përgatitjeje dhe një niveli të moderuar të përgatitjes dhe nuk ka bërë progres në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit.
“Korrupsioni mbetet i përhapur në shumë fusha dhe është një çështje shqetësuese serioze”, qëndron në raport.
Si ngjarje “të turbullta” për muajin tetor, theksohet edhe se Qeveria duhet të jetë transparente kur bëhet fjalë për këshilltarët e kryeministrit. Qeveria edhe pasi kanë kaluar disa muaj nuk ka bërë të ditur se cilët janë këshilltarët e kryeministrit Mickoski. Nga aty duhet të publikojnë emrat, honoraret dhe detyrat e këshilltarëve të kryeministrit.
Barometri thotë gjithashtu se është shqetësues vendimi për votim të fshehtë të Akademisë së Gjyqtarëve dhe Prokurorëve Publikë për zgjedhjen e drejtorit; ajo që gjykatësi i shkarkuar Llazar Nanev, e thirri të akuzuarin 97 herë një të akuzuar në një rast që e kishte gjykuar. Po ashtu, në ngjarjet e “turbullta” është theksuar edhe raporti i pafavorshëm për Ministrinë e Kulturës nga Enti Shtetëror i Revizionit dhe vjetërsimi edhe i dënimit të tretë me burgim të Gruevskit.
Ndërsa, nga ana tjetër, e “qartë” është se 16 zyrtarë dyshohen për pranim të ryshfetit, e dy prej tyre për keqpërdorim të pozitës dhe detyrës zyrtar, është ngritur kallëzim për mashtrim në NQP Shkup – Prokuroria Themelore Publike Shkup ka ngritur padi kundër tre personave për mashtrim. Kallëzim penal për keqpërdorim të pozitës zyrtare është paraqitur edhe për 12 punonjës policie dhe gjashtë punonjës të Rrugës Shtetërore, ndërsa një i huaj dyshohet se i ka dhënë ryshfet në Bllacë.
“Monitorimi i këtyre rasteve ka një reagim të madh, si në opinion ashtu edhe në institucionet vendase dhe të huaja dhe me kalimin e kohës është shndërruar në një barometër alternativ përkatës të korrupsionit dhe vullnetit të shtetit për t’u marrë me këtë problem. Në këtë mënyrë të gjithë së bashku kontribuojmë në vetëdijen më të madhe për këtë problem në shoqërinë në tërësi”, thotë Transparency International Maqedoni për Barometrin e Korrupsionit.
Lexoni të gjithë Barometrin e Korrupsionit për muajin tetor në këtë link.
