Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
„Ова е последно што ни останува, или ќе протестираме или ќе се иселиме“, вели за Радио МОФ, граѓанка која попладнево се приклучи на протестот поради загадувањето од депонијата „Вардариште“.
Со блокада на четири влезови кон пругата, денеска десетици граѓани пред рампата во Маџари дојдоа пешки и со велосипеди, за по втор пат да го изразат незадоволството поради загадувањето од депонијата, за која велат дека ги загадува не само Гази Баба и Аеродром, туку целата скопска котлина.
„Наместо велосипед, ми купија инхалатор“, „Шилегов, има ли цена еден човечки живот“, „Нашите деца имаат право на чист воздух“, беа дел од пораките истакнати на протестот.
Јовица Трајковски, исто така жител на Маџари вели дека чаре се барало во сите институции, но беа решение. Па затоа, се одлучиле да излезат на протест.
„Не отруја „комшиите“ тука, па мораме вака да ги сопреме, друг начин нема. Секој ден палат, секој ден магла… го палат ѓубрето, тоа е“, изјави Трајковски.
Најголемиот проблем на граѓаните е депонијата која со години е затворена, но на терен, како што појаснува Далибор Коцевски еден од организаторите на протестот, работите не стојат така. Напротив, вели, секојдневно се натрупува ѓубре кое испушта смрдеа која потоа се чувствува во населбите Маџари, Сингелиќ, Хиподром, Лисиче и Аеродром.
„Дополнителен проблем е фактот што од пред две години веќе поставена е од Град Скопје претоварната станица којашто не работи по никакви стандарди. Односно, неселектираното ѓубре се положува на отворено, седи тука неколку дена, па потоа се транспортира до Дрисла, а за тие неколку дена тоа дополнително ја засилува смрдеата. Најголемиот проблем во целата приказна преставуваат дивонаселените Роми, без никакви национални предрасуди, меѓутоа тие се тука без регулиран статус, главно населени од Косово кои секојдневно палат се и сешто, се со цел да дојдат до железо кое го продаваат во отпадите за железо, кои што исто така работат без никаква контрола на институциите“, вели Коцевски.
Додава дека иако многупати реагирале до Општината Гази Баба, оттаму целосно ги игнорираат. Прием единствено вели добиле од Град Скопје, од каде им ветиле дека ќе стават препреки, за да се оневозможи влезот кон депонијата. Но, исто така им кажале дека Градот нема пари за ремедијација на депонијата, па ги упатиле кон Министерството за животна средина.
За животот во „Маџари“ да биде уште понеподнослив, вели, трипати во неделата во овој реон работи и пазарот „Бувљак“, кој е нелегален и создава дополнителни купишта отпад и невидена смрдеа.
Тој порача дека протестите ќе продолжат, а во меѓувреме ќе бараат прием и во Владата. Загрижени се дека во периодот кој следува, кога денот е пократок, а времето поладно, „Вардариште“ ќе смрди како никогаш досега.
Ова е втор протест на граѓани кои живеат во близина на депонијата „Вардариште“. На протестот кој се одржа во средината на месец август, тие порачаа дека „Вардариште“ е затворена депонија не смее да се фрла отпад.
Според Физибилити студијата од 2014 година, нарачана од Град Скопје, утврдено е дека депонијата е полна со тешки метали. Дополнително, како што се посочува таму, тоа е локација каде може да се создаваат токсички диоксини, но таму има и депониски гасови, па така, истражувачите апелираат да се внимава на можно формирање експлозивна смеса и запалување на депонијата.
Ј.Ј./ М.К.
-
“Në vend të biçikletës, ata më blenë inhalues” – një protestë e re për shkak të ndotjes nga “Vardarishte”
“Kjo është gjëja e fundit që na ka mbetur, ose do të protestojmë ose do të shpërngulemi,” tha për Radio MOF një qytetare që u bashkua me protestën këtë pasdite për ndotjen nga deponia e “Vardarishtes”.
Duke bllokuar katër hyrje në hekurudhë, sot dhjetëra qytetarë dolën para rampës në Maxhari në këmbë dhe me biçikleta, për të shprehur për herë të dytë pakënaqësinë për ndotjen nga deponia, për të cilën ata thonë se jo vetëm që ndot Gazi Babën dhe Aerodromin, por tërë luginën e Shkupit.
“Në vend të biçikletës, ata më blenë inhalues”, “, a ka çmim një jetë njerëzore zoti Shilegov “, “Fëmijët tanë kanë të drejtë për ajër të pastër”, ishin disa nga mesazhet e shfaqura në protestë.
Jovica Trajkovski, gjithashtu një banor i Maxharit thotë se kërkohet çare në të gjitha institucionet, por ato nuk ishin zgjidhje. Kështu që ata vendosën të protestojnë.
“Na helmuan fqinjët” këtu, prandaj duhet t’i ndalojmë kështu, nuk ka rrugë tjetër. “Çdo ditë ata ndezin, çdo ditë ata djegin mbeturinat, kjo është pra,” tha Trajkovski.
Problemi më i madh i qytetarëve është deponia e cila është mbyllur prej vitesh, por në terren, siç shpjegon një nga organizatorët e protestës Dalibor Kocevski , gjërat nuk qëndrojnë kështu. Përkundrazi, thotë ai, mbeturinat grumbullohen çdo ditë që lëshojnë një erë të keqe që më pas ndihet në vendbanimet Maxhari, Singeliç, Hipodrom, Lisiçe dhe Aerodrom.
“Një problem shtesë është fakti se dy vjet më parë ishte vendosur nga Qyteti i Shkupit stacioni i transferimit, i cili nuk funksionon me asnjë standard. Pra, mbeturinat e pazgjedhura shtrihen në hapësirë, ato qëndrojnë këtu për disa ditë, dhe më pas transportohen në Drisla, dhe për ato disa ditë e intensifikojnë më tej erën e keqe. Problemi më i madh në tërë tregimin janë romët e vendosur në mënyrë të paligjshme, pa asnjë paragjykim kombëtar, por ata janë këtu pa status të rregulluar, kryesisht nga Kosova që djegin gjithçka çdo ditë, në mënyrë që të marrin hekurin që e shesin në hekurishte, të cilët “gjithashtu punojnë pa ndonjë kontroll të institucioneve,” tha Kocevski.
Ai shton se megjithëse ata shumë herë kanë reaguar ndaj Komunës së Gazi Babës, prej atje janë plotësisht të injoruar. E vetmja gjë që ai thotë është se ata u pranuan nga Qyteti i Shkupit, nga ku premtuan se do të vendosnin pengesa për ta parandaluar hyrjen në deponi. Por atyre gjithashtu u ishte thënë se Qyteti nuk kishte para për rehabilitimin e deponisë, kështu që ata i referuan ato në Ministrinë e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor.
Për ta bërë jetën në “Maxhari” edhe më të padurueshme, thotë ai, tri herë në javë në këtë zonë punon tregu “Buvljak”, i cili është i paligjshëm dhe krijon grumbuj shtesë të mbeturinave dhe erë të keqe të paparë.Ai tha se protestat do të vazhdojnë dhe ndërkohë ata do të kërkojnë të pranohen nga Qeveria. Ata janë të shqetësuar se në periudhën vijuese, kur dita është më e shkurtër dhe koha është më e ftohtë, “Vardarishte” do të qelbet si kurrë më parë.
Kjo është protesta e dytë e qytetarëve që jetojnë pranë deponisë “Vardarishte”. Në protestën që u mbajt në mes të gushtit, ata thanë se “Vardarishte” është deponi e mbyllur, nuk lejohet të hidhen mbeturina.
Sipas Studimit të Fizibilitetit nga 2014, i porositur nga Qyteti i Shkupit, u përcaktua që deponia është e mbushur me metale të rënda. Për më tepër, siç tregohet atje, është një vend ku mund të gjenerohen dioksina toksike, por ka edhe gazra të deponisë, kështu që studiuesit apelojnë që të kenë kujdes nga formimi i mundshëm i një përzierje shpërthyese dhe ndezje të deponisë.
J.J/M.K.