Нова студија го обвинува загадувањето за 9 милиони смртни случаи годишно на глобално ниво, при што ваквиот биланс се припишува на валканиот воздух од автомобилите, камионите и индустријата кој се зголеми за 55% од 2000 година, објави АП.
Тоа зголемување се компензира со помалку смртни случаи од загадување од стари печки во затворени простории и загадена вода со човечки и животински отпад, така што вкупните смртни случаи од загадување во 2019 година се приближно исти како и 2015 година.
САД се единствената целосно индустријализирана земја во првите 10 нации со смртни случаи, рангирана на 7-то место со 142.883 смртни случаи поради загадувањето во 2019 година, сместени меѓу Бангладеш и Етиопија, според новата студија во списанието The Lancet Planetary Health.
Студијата пред пандемијата се заснова на пресметки добиени од базата на податоци на Институтот за здравствена метрика и евалуација во Сиетл. Индија и Кина го предводат листата со скоро 2,4 милиони и речиси 2,2 милиони смртни случаи годишно, но двете нации имаат и најголема популација во светот.
Кога смртните случаи се ставаат на стапка по население, Соединетите држави се рангирани на 31-то место од дното со 43,6 смртни случаи од загадување на 100.000. Чад и Централноафриканската Република се највисоко рангирани со стапки околу 300 смртни случаи од загадување на 100.000, повеќе од половина од нив поради нечиста вода, додека Брунеи, Катар и Исланд имаат најниски стапки на смртност од загадување кои се движат од 15 до 23. Глобалниот просек е 117 смртни случаи од загадување на 100.000 луѓе.
Загадувањето убива приближно ист број луѓе годишно ширум светот како пушењето цигари и пасивното пушење заедно, се вели во студијата.
„9 милиони смртни случаи се многу смртни случаи“, рече Филип Ландриган, директор на Глобалната програма за јавно здравје на Бостонскиот колеџ.
„Лошата вест е што не се намалува“, рече Ландриган. „Имаме придобивки од лесните работи и гледаме дека потешките работи, а тоа е загадувањето на амбиенталниот (надворешниот индустриски) воздух и хемиското загадување, сè уште се зголемуваат“.
Не мора да биде вака, велат истражувачите.
„Тие се смртни случаи што може да се спречат. Секој од нив е смрт што е непотребна“, рече д-р Лин Голдман, деканка на Факултетот за јавно здравје на Универзитетот Џорџ Вашингтон, која не беше дел од студијата. Таа рече дека пресметките имаат смисла, а вистинската бројка на мртви граѓани е веројатно уште поголема.
Сертификатите за овие смртни случаи не се препишуваат експлицитно на загадување. Туку се наведуваат срцеви заболувања, мозочен удар, рак на белите дробови, други проблеми со белите дробови и дијабетес кои се „тесно поврзани“ со загадувањето со бројни епидемиолошки студии, рече Ландриган.
За потоа да ги спојат овие заедно со реалните смртни случаи, истражувачите го разгледуваат бројот на смртни случаи според причината, изложеноста на загадување според различни фактори, а потоа и комплицираните пресметки на одговорот на изложеноста добиени од големите епидемиолошки студии засновани на илјадници луѓе во текот на децениите на студии, рече тој.
На ист начин научниците можат да кажат дека цигарите предизвикуваат рак и смртни случаи од срцеви заболувања.