По премиерата на истражувачката видео-строија „Нечиста крв“ на Истражувачката репортерска лабораторија (ИРЛ), која откри бројни прекршувања на правата на граѓаните во здравствениот систем, Хелсиншкиот комитет за човекови права и Македонското здружение за млади правници соопштија дека воспоставиле соработка со новинарскиот тим и дека ќе нудат бесплатна правна помош на граѓаните кои пријавуваат проблеми во здравствениот систем.
Од Хелсиншкиот комитет велат дека целта на новата соработка е воспоставување заеднички и систематизиран пристап кон соодветно процесирање на пријавите од граѓаните чие здравје и права како пациенти биле грубо загрозени од здравствените установи, приватни и јавни, како и особено од отсуството на суштински надзор врз нивната работа од страна на надлежните институции.
„Иако случаите со прекршување на здравствените права се континуирано присутни во нашата секојдневна пракса, ковид-пандемијата извади на виделина длабоки системски проблеми, кои од една страна предизвикуваат тешки последици по здравјето и животот на луѓето, а од друга, овозможуваат огромен профит за поединци на грбот на пациентите и нивните семејства“, се наведува во соопштението на Хелсиншкиот комитет.
Покрај досега пристигнатите пријави, од организацијата ги охрабруваат и останатите граѓани со документацијата којашто ја поседуваат, да пријават лично во Хелсиншкиот комитет за човекови права или во Македонското здружение на млади правници, како овластени даватели на правна помош, доколку има индиции дека се соочиле со следниве проблеми:
- Несовесно лекување болни, доколку при укажување лекарска помош лекарот: примени очигледно неподобно средство или начин на лекување или нема да примени соодвeтни хигиенски мерки и воопшто несовесно постапува и со тоа предизвика влошување на здравствената состојба на некое лице;
- Неукажување медицинска помош, односно доколку лекар или здравствен работник не му укаже неодложна медицинска помош на лице кое се наоѓа во опасност за животот;
- Непостапување на институциите по поднесени претставки од граѓани (Министерството за здравство, Државниот санитарен и здравствен инспекторат и Лекарската комора). Доколку сте поднеле претставка до некоја од овие институции и не сте добиле одговор или пак сметате дека одговорот е нецелосен или недоволно образложен;
- Доколку се сомневате дека сте биле дел од клиничко испитување без ваше знаење.
- Корупција, односно доколку ви е побаран поткуп за здравствена услуга од страна на лекар или здравствен работник.
Од организацијата посочуваат дека по пријавувањето, граѓаните ќе добијат правен совет и во зависност од околностите, ќе добијат помош при иницирање кривични постапки, доколку има индиции дека е сторено кривично дело, помош при изработка и поднесување претставки пред другите надлежни институции и засилен граѓански мониторинг на случаите кои ќе влезат во судска постапка.
Граѓаните може да се обратат на следните адреси, а сите случаи ќе влезат во заедничка база на податоци:
ИРЛ – Булевер Илинден 47-2, 1000 Скопје; +38976302307; irlmacedonia@irl.mk.
Хелсиншки комитет за човекови права – ул. Наум Наумовски Борче 83, 1000 Скопје; 02/3119-073 и 072/278-436; лица за контакт: Наташа Петковска natasha.petkovska@mhc.org.mk; Ина Џугуманова ina.dzugumanova@mhc.org.mk; Тона Карева tona.kareva@mhc.org.mk; Славица Анастасовска slavica.anastasovska@mhc.org.mk.
Македонско здружение на млади правници – ул. Донбас 14-1/6; тел. 02/3220-870, моб. 072/223-963; лице за контакт: Весна Дишлиоска, vdislijovska@myla.org.mk.
