Можеби во празнична атмосфера, забавите, патувањата исполнети со вкусни и примамливи намирници и пијалаци не е лесно да се придржуваме до принципите на здрава и врамнотежена исхрана. Но, со внимателен избор на храна и умереност, можеме да уживаме во празниците, а и по празници без дополнителни здравствени ризици, велат од Институтот за јавно здравје (ИЈЗ), кои даваат свои препораки за здрава исхрана, правилна хидратација, но и за опасностите од алкохолот и пиротехниката за празниците.
Од ИЈЗ посочуваат дека алкохолот и засладените пијалаци се извор на т.н. „празни калории“.
„Преиспитајте го вашиот пијалак! Слатките пијалаци кријат кисела вистина. Не купувајте и не складирајте засладени пијалаци дома. Во кафулиња, ресторани и слично, не нарачувате безалкохолни пијалаци и избегнувајте шлагови, преливи, сокови на растворување, сирупи итн. Редовно носете со себе вода во стаклено шише. Не постои безбедно ниво на консумирање алкохол! Консумацијата на алкохол може да предизвика непосакувани состојби, а алкохолот е и многу калоричен. За лицата на возраст од 15 до 39 години нема здравствени придобивки од пиењето алкохол, туку само здравствени ризици“, соопштуваат од ИЈЗ.
По однос на хидратацијата, од ИЈЗ велат дека водата треба да биде прв избор.
„Ако ви недостасуваат газирани пијалаци, изберете газирана минерална вода без вкус (арома). Чај или домашно цеден сок без додаден шеќер. Имајте предвид дека, ништо од горенаведените пијалаци не се целосна замена за водата, туку може да заменат една порција“, велат од Инстутутот.
Во однос на пазарењето, посочуваат дека е најдобро да одиме наспани и по квалитетен оброк.
„Тешко ќе одолееме на импулсивно купување доколку сме гладни и по непроспиена ноќ, во такви ситуации ќе купуваме храна богата со шеќер, масти и сол и ќе бидеме склони кон донесување импулсивни одлуки“, се вели во соопштението.
Според ИЈЗ, „клучот“ за здрав режим на исхрана е во умереноста.
„Не јадете сè на гозбите и забавите. Јадете полека. Јадете блиску до вообичаеното време. Не прескокнувајте оброци за да јадете за време на гозбата или забавата. Така ќе е потешко да го контролирате шеќерот во крвта, ќе бидете навистина гладни и веројатно вечерта ќе се прејадете. Одберете овошје наместо грицки. Намалете ја количината на шеќер и не претерувајте со чоколадото“, препорачува Институтот.
Во однос на режимот на исхрана, препорачуваат да се избегнувај пржена, висококалорична, мрсна и зачинета храна, а место таква, да се подготвува или избира варена или храна печена во фурна.
„При изборот на месо, дадете приоритет на белото месо (пилешко, мисиркино), а ограничете ја употребата на црвено месо со видливи масти. Со месото задолжително подгответе доволно зеленчук и разни свежи салати. Рибата нека биде на празничната трпеза. Отстранете го соларникот од празничната трпеза. Користете несолени замени за солта, како што се црн бибер, луто, лимон, оцет, лук и други зачини“, велат од ИЈЗ.
Од Институтот за јавно здравје даваат препораки и во однос на користењето пиротехнички материјали.
„Понесени од атмосферата, често, особено кај детската и адолесцентната популација, славењето е проследено со зголемена употреба на пиротехнички материјали. Употребата на пиротехнички материјали има сериозни негативни јавноздравствени последици. Повредите поврзани со употребата на пиротехнички материјали се тешки, претворајќи ги многу прослави и весели моменти во несреќи“, забележуваат од ИЈЗ.
Од таму посочуваат дека најзасегнати се децата, старите лица и лицата со респираторни или срцеви заболувања. Краткорочното изложување на нус-продукти од употреба на пиротехника, велат тие, може да влоши некоја постоечка белодробна болест или да предизвика астматичен напад.
„Кај луѓето со срцеви заболувања, краткотрајната изложеност на чад од употребата на пиротехмички средства може да се поврзе со срцев удар и аритмии. Чадот од употребата на пиротехничките материјали придонесува за загадувањето на воздухот. Не заборавајте, не страдаат само луѓето, страдаат и животните! Правилната исхрана, редовната физичка активност и давање приоритет на безбедноста наместо на пиротехниката ќе нѝ помогнат во остварувањето на желбите кои ќе ги посакаме за годината што доаѓа“, стои во соопштението.
