„Не флексај“, „исхајпан“, „слеј“ и „клаут“ се само дел од термините кои спаѓаат во интернационалниот интернет сленг, зборови кои младите ги употребуваат во нивниот секојдневен говор. Радио МОФ направи водич за родители и „бумери“ со цел да го објасни значењето на овие неологизми и да го намали јазот во секојдневниот говор помеѓу генерациите.
Ок, бумер/Ок boomer
„Бумер“ е личност која е родена во периодот од 1946 до 1964. Денеска, најмладиот бумер има 56 години, а најстариот 74 години. Фразата најчесто се употребува кога „бумерот“ ќе каже нешто игнорантно и неточно, па бидејќи најчесто соговорникот не може да го поправи поради генерацискиот јаз и години насобрани дезинформации, само кратко и јасно се согласува со него за да се избегне конфликт. Фразата „Ок, бумер“ првпат е употребена во коментар на „Редит“ на 29 јануари, 2009 година, 10 години пред да стане глобално популарна во јануари 2о19.
Пример
„Бумер: Еее, во наше време….
Милениумци: Океј бумер.“
Генерација Икс/Generation X
Генерацијата „Икс“ се оние личности кои се родиле во периодот од 1965 до 1979. Денес најмладите личности од оваа генерација имаат 41, а најстарите 55 години. Генерацијата „Икс“ го добила своето име од страна на медиумите за да се фокусира одредена возрасна група поради маркетиншки потреби. Претставниците од оваа генерација се претставуваат како „забушанти“, лесно поводливи за маркетинг (поради подложеноста на масовните медиуми во текот на нивното детство), генерација која пораснала во екот на разводите. Но сепак, генерациските трендови покажуваат дека оваа генерација е попаметна од тоа што другите ја сметаат и дека се одговорни работници, кои доколку се случи револуцијата ќе се здружат со „бумерите“.
По нив следува генерацијата на „Ксенијалс“, личностите кои сега имаат од 35 до 45 години, а се родени во периодот од 1975 до 1985. Тие претставуваат мост помеѓу генерацијата „Икс“ и милениумците.
Милениумци/Millennials
Милениумците се онаа генерација на луѓе кои се родени во периодот од 1980 до 1994. Оваа старосна група го добила своето име бидејќи растела помеѓу преминот на двата милениума. Денес најмладиот милениумец има 26 години, а најстариот 40 години. Индустријата и маркетингот се посебно фокусирани на однесувањето на оваа старосна група, бидејќи нивните куповни навики се различни од оние на претходните генерации. Па така, милениумците се „обвинуваат“ дека ја уништиле трговијата со недвижнини, веренички прстени и слични луксузи кои претходните генерации можеле да си ги дозволат, но милениумците ги отфрлаат поради сегашното функционирање на економијата кое константно се менува.
Генерација Зет/Generation Z
Генерацијата „Зет“ се оние личности кои се родени во периодот помеѓу 1995 и 2012 година. Денеска најмладиот „зумер“ има 8, а најстариот 25 години. Засега може да се идентификуваат како старосната група која ги натера „бумерите“ да отворат профил на „Тик Ток“ за полесно да ги разберат интересите на оваа генерација.
Зумер/Zoomer
„Зумер“ се користи за да се посочи кон личност од генерацијата „Зет“. Најчесто, овој термин се употребува во негативна конотација, исто како и „Ок, бумер“. Фразата исто така е референца за брзото воспитување на личностите од генерацијата „Зет“ кои се асоцираат со брзиот технолошки развој и културата на константна интернет достапност.
Пример
„Не можам да ги поднесам зумерите, сè што праат е седење на телефоните за да играат „Фортнајт“ и да гледаат видеа на „ТикТок“.“
Кринџ/Cringe
„Кринџ“ е термин кој се употребува кога некоја личност или некоја ситуација е толку чудна и засрамувачка, што чувствувате личен, субјективен срам и чуство на нелагодност. Во некоја послободна преносна интерпретација може да се употреби кога вас ве јаде туѓ срам, а овој термин е одличен и за објаснување на моментот кога ќе ненадејно ќе се потсетите на вашите срамови пред спиење и сакате да пропаднете во земја.
Пример
„Леле, прочитај ја статијава, види колку е кринџ.“
Екстра/Extra
Овојпат не станува за термин со кој што се означува позитивна реакција, туку драматично однесување, драматична појава и екцесивност. Сепак, драматичноста не мора да е во негативен контекст, вие можете да бидете „екстра“ кога ќе се дотерате како за на бал, иако претходно со пријателите сте се договориле за излегување на лабаво кафе.
Пример
„Многу ти е „екстра“ новата маска за дишење со циркони.“
Бејсик/Basic
Личностите кои се „бејсик“ се интересираат само за популарните појави и минливите трендови. Терминот има негативен контекст и најчесто со него се потенцира стереотипна, досадна личност, со одреден стил на облекување и однесување во кое нема изблици на креативност.
Пример
„Леле види колку е бејсик, само кафиња постира на интернет.“
Кенсел/Cancel
„Кенсел“ е фраза со која што може да уништите репутација на некоја личност и компанија, особено во време на интернетот. Постои и „кенсел“ култура, „Cancel culture“, според која, доколку некоја позната личност направи намерен или немарен пропуст со сексизам и стереотипизација, мнозинство интернет корисници може да се соединат во своите ставови и со тоа да продуцираат негативно јавно мислење кон конкретната личност. Многу јавни личности и продукти се жртви на „Cancel culture“, а бидејќи тоа е интернет феномен, тешко може да се контролира, што доведува да има и позитивни и негативни примери.
Пример
„Кенсел Харви Вајнштајн, тој е сексуален предатор!“
Воук/Woke
Со „воук“ се означува претенциозноста при залагањето за решавање на општествени проблеми. Оваа фраза има негативен контекст кога е употребена кон личност, бидејќи имплицира дека интернет корисникот претерува во неговите ставови за сметка на лајкови и внимание. Конзервативните интернет корисници често без потреба го користат терминот воук за да омаловажат друг, полиберален интернет корисник, иако неговите ставови не се премногу претенциозни.
Пример
„Види го колку е „воук“ се залага за гладните од Африка со статуси од „Ајфон“.“
Клаут/Clout
Со „клаут“ се означува влијанието и славата која ја има некоја индивидуа. Може да се употребува како финансиски статус, стилско влијание, слава и моќ. Ова е термин кој од постарите генерации се смета за „кринџ“ бидејќи најчесто го употребуваат „зумери“ кои биле премногу изложени на рап музика.
Пример
„Сè ќе направите за клаут.“
Хајп/Hype
„Хајп“ е термин кој припаѓа на маркетинг сленгот. Тој се употребува за да се објасни „фамата“ околу некој продукт кој има хипермаркетинг, па граѓаните се чуствуваат како да мора да го поседуваат. Сепак, во овој контекст, „хајп“ е термин кој се употребува за да се објасни субјективна возбуда.
Пример
„Многу сум „исхајпан“ за концертот на „Placebo“ во Скопје.“
Хејтер/Hater
Личност која едноставно не може да се израдува за успехот на друга личност. Па така, наместо да ја споделат радоста, тие за да ја докажат својата поента хиперболизираат или посочуваат на некоја фалинка што ја има успешната личност. Оттаму, „хејтот“, резултатот на хејтерот, не значи дека е љубомора. Хејтерот не сака да е на местото на личноста која ја „хејта“, туку само сака да ја „приземји“.
Пример
„Види го хејтеров, и на мерките за коронавирусот им најде маана.“
Стен/Stan
„Стен„ е термин за премногу ентузијастичен фан, опседнат обожавател. Терминот се прошири по насловот на песната „Stan“ од Еминем, а се употребува за да се опише обожавател кој прави огромни дела и се опседнува со одредена личност.
Пример
„Толку е „стен“, што дошол на свирка во 18:00 часот, а свирката не почнува до 20:00.“
Муд/Mood
Доколку најдете фотографија од мачка која изгледа мрзеливо и може да се препознаете себеси во нејзината појава, тогаш под фотографијата слободно може да коментирате „Муд“. Ова е термин кој може да се употреби за да се посочи појава во која се препознаваме, термин кој означува дека целото ваше битие се согласува со расположението и состојбата на појава, предмет или личност.
Пример
*Фотографија од мало рисче како спие*
*Јас, седната во канцеларија*: „Муд“.
Флекс/Flex
Намерно да се фалите и да се перчите со нешто кое го поседувате. Најчесто се употребува за докажување на финансискиот статус, со пари или дијаманти. Овој термин влезе во сленгот, откако многу (т)рапери почнаа да го употребуваат во своите текстови.
Пример
„Не „флексај“ со Елена Лука маската за воздух.“
Слеј/Slay
Оваа фраза има позитивен, па дури и мотивирачки контекст. Да „слејнеш“ значи дека работата со која сте се бавеле е одлично изработена, па дури и дека доминирате во полето во кое функционирате.
Пример
„„Медена земја“ „слејна“ на Берлинале.“
Истури го чајчето/Spill the tea
Оваа фраза се употребува кога е време за озборување. Станува збор за она озборување кое најчесто се случува во група на блиски пријатели. Пиењето чај е активност, но и алатка за зближување употребувана од сите возрасти, од „бумерите“, па сè до „зумерите“. Најчесто „го истурате чајчето“ за личност која сите ја знаете, но може да биде и озборување на славни личности.
Пример
„Ајде „spill the tea“, што се случи на кафе со дотичната?“
„Throwing shade“
За овој термин нема соодветен македонски превод, но има негативен контекст. Терминот „троуинг шејд“ се употребува кога сакате да навредите или да посочите на некого без да го изговорите името на личноста.
Пример
„Колега 1: Денес некој ептен задоцни на работа.
Јас: Погледнувам накај колешката што задоцнила.
Колешката што задоцнила: Дали се обиде да ми „троунеш шејд?“
Ми ја летна периката/Snatch a wig
Оваа фраза се употребува во позитивен контекст, за да изразите позитивно изненадување и да кажете дека некоја појава е прекрасна.
Пример
„Колку убав глас има, ми ја летна перикава кога запеа.“
Беки, Карен и Славица
„Беки“ е име, односно термин кој се употребува за да се укаже на личност, во случајов стереотипизирана бела девојка, која е несвесна за привилегиите кои ги ужива. Терминот има негативен контекст, а Бијонсе го употреби терминот за да ја опише жената со „добра коса“ со која партнерот извршил прељуба. По ваквата употреба, „Беки“ стана термин за девојка која е сноб, главното хоби ѝ е пиење на кафе, а личноста е игнорантна за расните и општествените проблеми.
„Карен“, од друга страна, е име, односно термин за жена во средните години, а се употребува во негативен контекст. Овој термин најчесто се употребува за жена од генерацијата „Икс“, која вози караван и најчесто е онаа која ги носи децата на воншколските активности. Доколку употребите „Карен“ за некоја жена, тогаш велите дека таа е онаа стереотипна мајка која најчесто се заканува дека ќе ги тужи вработените доколку не и ја исполнат ситната желба, која најчесто се коси со поставените правила.
Пример
„Дојде денес една „Карен“, го бараше менаџеров зошто не сакав да ги прифатам нејзините купони со поминат рок.“
„Славица“ е балканскиот еквивалент на Карен, име и термин за средновечна жена кој се употребува во негативен контекст.
Dosadno im e, sho da praam. Eve ke gi nosam u Deja vu neka poigraat malce.
Славице, јас да се прашувам вакви ко тебе би ги сместувала во изолација 3 недели!
— НаЖанеСредната (@SeniEni) March 11, 2020
Интернет кратенки за онлајн муабет
OMG – Oh my god – О мој боже
LOL – Laughing out loud / Се смеам гласно
TBH – To be honest/ Да бидам искрен/а
BTW – By the way/ Инаку
BRB – Be right back / Се враќам веднаш
DM – Direct message/ Директна порака
BFF – Best friends forever/ Најдобри пријатели засекогаш
TMI – Too much information/ споделување премногу информации
IRL – In real life/ Во реалноста, во реалниот живот
BAE – Baby/ скратена верзија од „бејби“, израз на љубов кон одредена личност
JK – Just kidding / Се шегувам
NVM – Nevermind/ Нема врска
FTW – For the win/ Победа
ILY – I love you/ Те сакам
Ивана Смилевска