Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Неинформираноста е главната причина за проблемите кои постојат во средношколското организирање и незаинтересираноста на учениците, заклучија говорниците на дискусијата од петтата епизода #НаЧас, серијалот дискусии за подобро образование, која оваа недела во фокусот ги имаше средношколските заедници.
Според последното истражување, на национално ниво, мнозинството средношколци не си ги знаат своите права, дури 65% од анкетираните ученици изјавиле дека никогаш не учествуваат во работата на телата на училиштето, додека половина од средношколците сметаат дека малку или воопшто не се цени нивното мислење од училиштето и професорите, или биле неутрални на ова прашање.
Средношколската организација е потребна, но, таа треба да се формализира во самите училишта, нешто што сега не е возможно, објаснува Вероника Станоевска, претседателка на ученичката заедница на Средното медицинско училиште на Град Скопје „Д-р Панче Караѓозов“. Таа додаде дека нивниот глас не е занемарен и објаснува дека преку анкети училишната управа се информира за нивните потреби и проблеми.
„Средношколците не се незаинтересирани, туку се неинформирани. Секој ученик има одреден интерес и нешто кое сака да го работи. Доколку ги информираме и доколку сме ние тие кои ќе организираме остварување на нивните интереси, нема да има незаинтересираност. Од нас да тргне, па да се шири кон пониските структури“, рече Станоевска.
Горазд Орданоски, претседател на училишната заедница на скопската Гимназија „Георги Димитров“, смета дека, поради тоа што средношколците се во фаза на созревање, за голем дел од образовниот процес тие не треба да имаат моќ да одлучуваат, бидејќи тоа може да води кон злоупотреби, додавајќи дека е важно, преку различни форми, да бидат консултирани.
„Сметам дека треба да се фокусираме на самата дискриминација на градовите. Преголем фокус е ставен на Скопје и тоа не само во образованието, туку во целост. Не можеме ние, само ако сме развиени на ниво на Скопје, да доживееме некаква реформа и подобро образование во земјава доколку тоа не е фокусирано на целата територија на Македонија. Секое средно училиште треба да биде исто и сите треба да се гледаме исто. “, рече Орданоски.
Тој посочи и дека дека за училишните заедници најважна е хиерархијата, во која повозрасните и поискусните, со нивниот авторитет, ќе можат да ги застапуваат другите ученици.
Средношколската организацијата треба да има една цел – штитење и промоција на правата на средношколците, бидејќи со години гледавме како беа прекршувани нивните фундаментални права, рече Мартина Илиевска од Младинскиот образовен форум, која е дел од организациите кои упатија конкретни предлози за уредување на средношколското организирање во новиот Закон за средно образование, кој е во фаза на изработка.
Предлогот предвидува унифицирање на структурата на средношколската организација во самите училишта. Секој клас би избирал претседател на легитимни избори, при што кандидатите би поднесувале документација – како мотивациско писмо и препораки од соучениците, додека претседателите на класовите потоа би го формирале училишниот парламент, образложи Илиевска. Во ваквата средношколска организација би требало да влезат и два професори, назначени од директорот, кои би давале помош на средношколците и истовремено би ја задржувале организациската „меморија “ од генерација на генерација.
„Средношколската заедница е гласот на сите ученици во училиштето. Средното училиште покрај образованието е и процес на воспитување, кој најчесто кај нас се заборава. Средношколците треба да научат како да застапуваат, да бидат активни граѓани. Да прават политичи активности, не партиски – како застапување, лобирање, да се влијае кон надлежните во училиштето, потоа да го менуваат јавното мислење, да организираат сопствени настани – против дискриминација, размена на знаења и искуства“, изјави Илиевска.
Говорниците се согласија дека има потреба и од национално тело кое би ги претставувало средношколците на едно поформално ниво, бидејќи во моментов не постои таква организација која активно ги застапува македонските средношколци.
„Треба да не информираат колку сме ние способни нешто да направиме. Јас станав претседател на училишната заедница, не затоа што некој ме информираше за тоа, туку бидејќи се погоди во прва година да бидам дел од екипата кои излегоа на средношколските протести и сфативме дека ние нешто може да промениме во образованието и во нашето општество. Тоа ме мотивираше и денеска да се борам за подобри права и до некое ниво да одлучувам во училиштето и да можам да направам промена“, посочи Орданоски на крајот на дискусијата.
Даниел Евросимоски
*Серијалот „На час“ е финансиран и се спроведува во партнерство со Фондација Отворено општество – Македонија.
-
#NëOrë: Nxënësit e shkollave të mesme nuk janë apatik, por janë të painformuar
24/11/2017 – 11:17LAJME, ARSIM
Mungesa e informacionit është arsyeja kryesore për problemet që ekzistojnë në organizimin e shkollave të mesme dhe mungesa e interesit te nxënësit, përfunduan folësit e diskutimit të pestë të episodit #NëOrë, seriali i diskutimeve për arsimin më të mirë, që këtë javë kishte në fokus komunitetit e shkollave të mesme.
Sipas hulumtimit të fundit, në nivel nacional, shumica e nxënësve të shkollave të mesme nuk i dinë të drejtat e tyre, madje 65% e nxënësve të anketuar deklaruan se kurë nuk marrin pjesë në punën e trupave të shkollës, ndërsa gjysma e nxënësve të shkollave të mesme konsiderojnë se mendimi i tyre vlerësohet shumë pak apo nuk vlerësohet fare nga shkolla dhe profesorët, ose ishin neutral në këtë çështje.
Organizimi i shkollave të mesme është i nevojshëm, por duhet të formalizohet në vetë shkollat, gjë që nuk është e mundur tani, shpjegon Veronika Stanoevska, kryetare e bashkësisë studentore të Shkollës së Mesme Mjekësore “Dr. Pance Karagjozov”të Qytetit të Shkupit. Ajo shtoi se zëri i tyre nuk është lënë pas dhe shpjegon se përmes anketimeve, administrata e shkollës është e informuar për nevojat dhe problemet e tyre.
“Nxënësit e shkollave të mesme nuk janë të pa interesuar, por janë të painformuar. Çdo nxënës ka interes të caktuar dhe diçka që dëshiron të punojë. Nëse i informojmë dhe nëse jemi ne ata që do ta organizojmë realizimin e interesave të tyre, nuk do të ketë mosinteresim. Le të niset nga ne, kështu që të përhapet në strukturat më të ulëta”, tha Stanoevska.
Gorazd Ordanoski, kryetar i komunitetit shkollor të gjimnazit “Georgi Dimitrov” në Shkup, beson se, për shkak se nxënësit e shkollave të mesme janë në fazën e pjekurisë, për pjesën më të madhe të procesit arsimor ata nuk duhet të kenë fuqi të vendosin, sepse kjo mund të çojë në abuzim , duke shtuar se është e rëndësishme që të konsultohen në mënyra të ndryshme.
“Mendoj se duhet të përqendrohemi në vetë diskriminimin e qyteteve. Fokus i tepërt është vënë në Shkup dhe jo vetëm në arsim, por në tërësi. Nuk do të mundemi, vetëm nëse jemi të zhvilluar në nivel të Shkupit, të përjetojmë ndonjë lloj reforme dhe edukim më të mirë në vend nëse nuk përqendrohemi në tërë territorin e Maqedonisë. Çdo shkollë e mesme duhet të jetë e njëjtë dhe të gjitha duhet t’i shohim njëlloj”, tha Ordanoski.
Ai gjithashtu theksoi se për komunitetet shkollore më e rëndësishmja është hierarkia, në të cilën më të moshuarit dhe më me përvojë me autoritetin e tyre do të jenë në gjendje të përfaqësojnë studentë të tjerë.
Organizata e shkollës së mesme duhet të ketë një qëllim – mbrojtjen dhe promovimin e të drejtave të nxënësve të shkollave të mesme, sepse vite me radhë kemi shikuar se si shkelen të drejtat e tyre themelore, tha Martina Ilievska nga Forumi Rinor Arsimor, e cila është pjesë e organizatave që dërguan propozime konkrete për rregullimin e organizimit të shkollave të mesme në Ligjin e ri për Arsimin e Mesëm, i cili është në fazë të përpilimit.
Propozimi parasheh unifikimin e strukturës së organizimit të shkollave të mesme në vetë shkollat. Çdo klasë do të zgjedhë një president në zgjedhje të ligjshme, gjatë çka kandidatët të paraqesin dokumentacion – siç është letra motivuese dhe rekomandime nga shokët e klasës, ndërsa kryetarët e klasave do të formonin parlamentin e shkollës, shpjegoi Ilievska. Në një organizatë të tillë të shkollës së mesme do të duhet të përfshihen edhe dy profesorë, të emëruar nga drejtori, të cilët do ti ndihmonin nxënësit dhe njëkohësisht do të ruanin «kujtesën» organizative nga brezi në brez.
“Komuniteti i shkollës së mesme është zëri i të gjithë nxënësve në shkollë. Përveç arsimit, shkolla e mesme gjithashtu është një proces edukimi, i cili harrohet shpesh në vendin tonë. Nxënësit e shkollave të mesme duhet të mësojnë se si të përfaqësojnë, të jenë qytetarë aktivë. Të bëjnë aktivitete politike, jo partiake – si përfaqësim, lobim, të ndikojnë në autoritetet në shkollë, duke ndryshuar opinionin publik, të organizojnë ngjarje personale – kundër diskriminimit, shkëmbimit të njohurive dhe përvojave “, tha Ilievska.
Diskutuesit ranë dakord se ka nevojë për një trup nacional që do t’i përfaqësonte nxënësit e shkollave të mesme në një nivel më formal, sepse aktualisht nuk ekziston një organizatë e tillë që përfaqëson në mënyrë aktive nxënësit e shkollave të mesme maqedonase.
“Ata duhet të na informojnë se sa jemi në gjendje të bëjmë diçka. Unë u bëra kryetar i komunitetit shkollor, jo se dikush më informoi për këtë, por sepse në vitin e parë qëllova të jem pjesë e ekipit që shkoi në protestat e shkollës së mesme dhe kuptova se ne mund të ndryshojmë diçka në arsim dhe në shoqërinë tonë. Kjo më motivoi që sot të luftoj për të drejta më të mira dhe në njëfarë niveli të vendos në shkollë dhe të jem në gjendje të bëj ndryshim “, sugjeroi Ordanoski në fund të diskutimit.
Daniel Evrosimoski
* Seriali “Në orë” financohet dhe realizohet në partneritet me Fondacionin Shoqëri e Hapur – Maqedoni.