Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Само 16% од општините имаат функционални младински совети, ретко ги таргетираат младите како посебна целна група, а само 4% од општините се рангирани како одлични во вклучувањето на младите во јавните политики. Многу од општините делумно или воопшто не ги исполнуваат своите обврски кон младите. Просечната оценка на социјална вклученост на младите на локално ниво изнесува 41%, а највисоко рангирана е Општина Охрид.
Ова го покажува анализата насловена како „Индекс за социјална инклузија на младите на локално ниво 2023-2024“ изготвена од Националниот младински совет на Македонија (НМСМ).
„Индекс анализата, ги рангира општините според нивните перформанси во поддршка на вклученоста и еднаквоста на младите. Овој ранг служи како алатка за идентификување на области што бараат подобрување и за истакнување на успешни практики што може да се реплицираатво други општини. За анализата беа развиени сет на индикатори, распоредени во 4 групи на интерес, како и начин на следење и прибирање на информации за истите“, објаснуваат од НМСМ.
Во истражувањето се опфатени сите 80 општини на Македонија. Од нив, како пријателски општини се квалификуваат Општина Охрид, Гостивар, Крива Паланка, Струмица и Гевгелија.
Од истражените области, како што информираат од НМСМ, општините најдобро се покажале во пристапот до услуги, каде 40% од нив се рангирани како добри и одлични. Највисоко рангирани во оваа област се Охрид, Велес, Битола, Струмица и Гостивар.
Во однос на пристапот до информации, 31% од општините се одлични, а најдобри се Кисела Вода, Охрид, Берово, Зрновци и Дојран. А, што се однесува до вклучувањето на младите во јавните политики, само 4% од општините, како Охрид, Зелениково и Тетово, се одлични.
Додека пак, во однос на формирањето на младински совети, само во 16% од општините функционираат советите, вклучувајќи ги Теарце, Зелениково, Гостивар, Лозово и Гевгелија.
„Анализата на младинското учество на локално ниво покажува значителни предизвици во исполнувањето на законските обврски од Законот за младинско учество и младински политики, како и во имплементацијата на мерките предвидени со Националната стратегија на млади. И покрај утврдените рокови, многу општини ги исполнуваат овие обврски само делумно или воопшто не ги исполнуваат. Суштинското вклучување во креирањето на јавните политики е реткост“, посочуваат од НМСМ.
Дополнително, оттаму додаваат дека општините ретко ги таргетираат младите како посебна целна група, а комуникациските канали не се прилагодени на нивните потреби. Финансиската поддршка за младите, пак, велат, најчесто се фокусира на спортски клубови, стипендии за млади и слични видови на финансирање и поддршка на младите.
„Анализата на младинското учество на локално ниво открива потреба од значајни промени за подобрување на вклучувањето на младите“, заклучуваат тие.
Назначување на службеници за млади со посебен фокус на младинските прашања, развивање на иновативни алатки за младинско учество и подобрување на пристапот до постојните алатки за граѓанско учество се препораките кои ги даваат од НМСМ за справување со оваа ситуација.
„Општините треба да планираат буџетски средства за поддршка на младите и создадат младински центри, при подготовка на буџетите да планираат проекти и средства за поддршка на младите, да ја исполнат својата обврска од 0,1% од буџетот на општината да биде наменет за младински прашања. Воведувањето на дигитални алатки и подобрување на соработката со граѓанските организации се исто така клучни за ефективно младинско учество“, образложуваат од Младинскиот совет.
-
KNRM: Përfshirja thelbësore e të rinjve në krijimin e politikave publike është e rrallë
Vetëm 16% e komunave kanë këshilla rinore funksionael, rrallë i targetojnë të rinjtë si grup i posaçëm targeti, ndërsa vetëm 4% e komunave radhiten si të shkëlqyera në përfshirjen e të rinjve në politikat publike. Shumë nga komunat përmbushin detyrimet e tyre ndaj të rinjve pjesërisht ose fare. Nota mesatare e përfshirjes sociale të të rinjve në nivel lokal është 41%, kurse më lartë e ranguar është Komuna e Ohrit.
Këtë e tregon analiza e titulluar “Indeksi për përfshirje sociale të të rinjve në nivel lokal 2023-2024” i përgatitur nga Këshilli Nacional Rinor i Maqedonisë (KNRM).
“Analiza e indeksit rangon komunat sipas performancës së tyre në mbështetjen e përfshirjes dhe barazisë së të rinjve. Ky rangim shërben si një mjet për të identifikuar fushat që kërkojnë përmirësim dhe për të nxjerrë në pah praktikat e suksesshme që mund të përsëriten në komunat e tjera. Për analizën u zhvillua një grup indikatorësh, të shpërndarë në 4 grupe interesi, si dhe një mënyrë monitorimi dhe grumbullimi i informacionit rreth tyre”, sqaroi KNRM.
Në hulumtim u përfshin të gjitha 80 komunat në Maqedoni. Prej tyre, si komuna miqësore janë kualifikuar si komuna miqësore Komuna e Ohrit, Gostivarit, Kriva Pallankës, Strumicës dhe Gjevgjelisë.
Nga zonat e hulumtuara, siç informon KNRM, komunat kanë performuar më së miri në qasjen në shërbime, ku 40% e tyre janë ranguar si të mira dhe të shkëlqyera. Më lartë të ranguar në këtë fushë janë Ohri, Velesi, Manastiri, Strumica dhe Gostivari.
Sa i përket qasjes në informata, 31% e komunave janë të shkëlqyera, kurse më të mirat janë Kisella Voda, Ohri, Berova, Zërnovci dhe Dojrani. Ndërsa, sa i përket përfshirjes së të rinjve në politikat publike, vetëm 4% e komunave si Ohri, Zelenikova dhe Tetova janë të shkëlqyera.
Ndërkaq, në raport me formimin e këshillave rinor, vetëm në 16% të komunave funksionojnë këshillat, përfshirë këtu Komunën e Tearcës, Zelenikovës, Gostivarit, Lozovës dhe Gjevgjelisë.
“Analiza e pjesëmarrjes së të rinjve në nivel lokal tregon sfida të theksuara në përmbushjen e detyrimeve ligjore nga Ligji për Pjesëmarrjen Rinore dhe Politikat Rinore, si dhe në zbatimin e masave të parapara me Strategjinë Kombëtare për Rininë. Pavarësisht afateve të përcaktuara, shumë komuna i përmbushin këto detyrime vetëm pjesërisht ose aspak. Përfshirja substanciale në krijimin e politikave publike është një gjë e rrallë”, thekson KNRM.
Përveç kësaj, ata shtojnë se komunat rrallë i targetojnë të rinjtë si target grup i veçantë dhe kanalet e komunikimit nuk janë të përshtatura për nevojat e tyre. Mbështetja financiare për të rinjtë, thonë ata, zakonisht fokusohet në klube sportive, bursa për të rinj dhe lloje të ngjashme financimi dhe mbështetje për të rinjtë.
“Analiza e pjesëmarrjes së të rinjve në nivel lokal zbulon nevojën e ndryshimeve të rëndësishme për përmirësimin e përfshirjes së të rinjve”, konkludojnë ato.
Emërimi i zyrtarëve për të rinj me fokus të veçantë në çështjet për të rinj, zhvillimin e veglave inovative për pjesëmarrje të të rinjve dhe përmirësimin e qasjes në veglat aktuale për pjesëmarrje të qytetarëve me rekomandimet që i japin nga KNRM për ballafaqim me këtë situatë.
“Komunat duhet të planifikojnë fondet buxhetore për mbështetjen e të rinjve dhe krijimin e qendrave rinore, me rastin e përgatitjes së buxheteve për planifikimin e projekteve dhe fondeve për mbështetjen e të rinjve, të përmbushin obligimin e tyre prej 0.1% të buxhetit komunal që do të ndahen për çështjet rinore. Futja e mjeteve digjitale dhe përmirësimi i bashkëpunimit me organizatat e shoqërisë civile janë gjithashtu vendimtare për pjesëmarrjen efektive të të rinjve”, sqaroi Këshilli Rinor.
