Овој пат во рубриката #РаскажиМи го читаме краткиот расказ „Кучешки празник“ од Марија Јовчевска. Расказот го освои третото место на новиот конкурс за кратки раскази од млади автор/ки, „Тврдоглави“ именуван по делото на Славко Јаневски.
Конкурсот беше за прв пат беше распишан во 2022 година, а во 2023 објавени беа добитниците на трите наградени раскази, како и три млади автори кои добија пофалба. Во следниот период, преку #РаскажиМи, ќе ги објавиме пофалените и наградените раскази.
Кучешки празник
Сакам да шетам по дождот, тогаш не се гледаат моите солзи.
Чарли Чаплин
Ноќ. Длабока и мрачна ноќ во блескавиот град. Густа и долга. Ноќ во големиот град, каде што осамените бараат друштво, другите самотија. Бегство од стварноста кон некоја своја, замислена среќа.
Но, така е тоа во овој подол и зол свет, лишен од чувства и љубов.
Надвор лаат глутница кучиња. Ме плашат. Кутрите, не се донеле сами на овие улици. Напуштени, оставени сами од нивните поранешни господари. Им здодеале. Им здодеала грижата за нив, па ги напуштиле. Им покажале на родните и пријателите дека, еве, тие се во современ тренд, љубители на животните, грижливи, општествено одговорни. Набргу ги уморува грижата за нив, хрането, миењето, собирањето на нивните какушки, секојдневната потреба да ги шетаат за да можат кучињата да ги испразнат мочните канали покрај некое стебло.
Сепак, за нив кучињата се подобри и поприфатливи од бебињата. Не го носиш во својата утроба, сами се хранат, не треба да менуваш пелени, сами проодуваат, кога се малечки се мили и слатки, молчат ноќе, не плачат, не бараат утеха, а кога ќе ти здодеат, стави ги во автомобил и остави ги некаде. Остави ги, сами нека се грижат за својата судбина.
Тука сум во дилема: дали таквите луѓе се способни да чуваат змија во срцето или тие се во срцето на змијата.
Лаат на улицата, грлени, осамени и гладни. Претураат по контејнерите, бараат храна. Ги кинат и ги растураат кесите со ѓубре, ги вадат од контејнерите. Не може да се очекува дека ќе ги вратат назад. Ѓубрето останува на улица до контејнерот. Сето тоа изгледа мошне грдо и неуредно. Валкана слика за валканиот град.
Лаат и во доцните часови. Го нарушуваат сонот. Тогаш од некој балкон ќе се фрли петарда. Ќе пукне и ќе ги разбрка кучињата. Утрото повторно исто.
Но, оваа ноќ повторно ќе има петарди што ќе пукаат. Не за да ги разбркаат кучињата. Вечер е последната ноќ од оваа година. Вечер е прослава. Весели лица, музика, алкохол, конфети. Добар повод за пијанка.
И оној дебелко, Дедо Мраз. И денес се плашам од него, исто како кога бев дете.
Ми се гади моментот на имплицитна педофилија. Ќе те седне в скут, ќе те милува по косата и рамената или ќе ја стави својата дарежлива рака на коленцата и ќе те праша што сакаш за подарок.
Нема да ми исполни никаква желба, ќе ми даде шарено целофанско пакетче со второкласни чоколада, бисквити, вафли и, секако, шарени бонбони за лошо здравје на млечните заби.
Се сеќавам на пречеците за Нова година со татко ми. Три пречеци поминавме на еден начин. Ќе пуштевме музика од плеј-листа, нормално моја, ќе испржеше топчиња од мелено месо и ќе грицкавме семки.
Разговаравме и се смеевме. Надвор, пукаа петарди. Можевме така да останеме до утрото. Секако, со мојата плеј-листа. Не ги гледавме на телевизија возбудените и весели пејачи и пеачки, силиконски и цицлести, во свечени фустани, предолги шлицови и предолги нозе. Не разговаравме за тешки теми во обид да го разбереме животот.
Кога бевме малку уморни, татко ми ќе речеше:
– А сега, на спиење.
– Не ми се спие, можеме вака да го дочекаме и утрото.
– Никако, никако, сите соништа умираат во зората. Од нив потоа останува гнилежот. Гнилежот од срцето тешко се чисти.
И вечерва лаат кучињата. Гладни и сами. Тие знаат зошто. Глутница. Глутницата е фиктивно решение против самотијата, можеш да бидеш сам во друштво на исти такви осаменици.
А сега, да ви кажам како јас, лично, ќе ја организирам новогодишната прослава.
Татко ми не е дома, ќе прославува со некој пријател од детството во неговиот стан. Од мене очекува да одам некаде, со некое друштво. Потајно знае дека нема да направам така и малку не е среќен поради тоа. А што може да ми каже? Убавите спомени, со ќофтенца и семки што се минато сега.
Малку дремна, колку да го скрши сонот, па околу пет и половина попладне отиде кај другарот. Ха-ха, ќе правеле некои салати. Можеби е точно, двајца возрасни и малку остарени мажи ќе прават салати со рецепти преземени од интернет. Па, или нашле некои стари кокошки желни за внимание и малку алкохолна нежност или ќе бидат сами со насечкани салами, кашкавали и корнишони како свечена вечера. Ќе зборуваат за спомени од убавите денови.
Спомените од младоста се надгробен споменик додека си жив. Ти тежи на рамената и во главата, но среќен си што споменикот е убав и голем. Монумент над очајот.
Јас имам други планови. Лични и себични. Дома има шише вино, чилеанско, некакво каберне. Бела етикета, со некакви модри линии. Го отворам, па ќе го оставам малку да „продиши“, да земе воздух.
Кадата ќе ја наполнам со топла вода, а во неа веќе ставив поголемо количество на мирисна сол за капење. Ќе има многу пена. Освен тоа, пред зградата има трендафили. Собрав неколку цветови, уморни и свенати. Сепак, ќе ја красат богатата пена и можеби ќе ги пуштат своите последни мириси, тешки и сокривани од студот.
Надвор почнува да паѓа некој ладен и ситен дожд. Кучињата се скриени околу стеблата на дрвјата. Лежат. Мокри и молчаливи. Без соништа.
Влегувам во кадата. Топла е и мирисна. До неа, на мал пластичен стол се шишето со вино, чашата и телефонот, да не се јави некој случајно. Не сум асоцијална. Признавам, сега сум малку иронична.
Испивам голтка, виното ме топли однатре, речиси жешката вода ја топли мојата кожа. Убаво ми е. Помислувам на тоа што би било кога во овој мир и тишина, во оваа топлина би си ги пресекла вените. Тивко и мирно, во топлата пареа, во мирисот на солта и ружите, би отишла од овој свет. Безболно. На некој тивок начин. Со лесна насмевка на усните и среќата што гасне, тивко прегорува. Опкружена со топлина, мир, со она олеснување на птицата кога ќе снесе јајце, па чувствува некоја леснотија, тргнала некој товар од својата утроба. Иднината на јајцето е неизвесна како на секое идно дете. Така е тоа во овој подол и зол свет лишен од чувства и љубов.
Но, напразно зборувам. Кој потоа ќе ја исчисти кадата од крвта? Впрочем, од оваа место, од оваа када татко ми би имал фрустрации. Не му треба тоа сега, кога ги има доволно за следните два живота. Еве пример каде што љубовта кон блискиот свој те одржува во живот.
Топло е и мирисно. Виното се ослободи, мириса на шумски плодови и бадем. Моменти на среќа. И самотијата знае да донесе среќа, но единствено ако е сама. Нежна и лесна, како некоја коприна.
Така потопена во својот пенлив и мирисен хедонизам, размислувам дали овој начин е добар за лекување спондилози и ишијалгии. Премлада сум за тоа.
Сама сум и некако среќна. Не сум некој што сака весели журки, луди забави, квазисмеење и квазивеселост. Имитација на среќа и оригинално лицемерство. На досегашните пречеци, со весели и разџагорени луѓе, полека и потајно станував осаменик. Вистинскиот човек се храни со осаменост. И често знае да се напие малку тага, со вкус на шумско овошје и бадем.
Телефонот заѕвони. Ех, контролата. Татко ми.
– Каде си?
– Во кадата, полна со пена и со чилеанското каберне.
– Не отиде некаде со друштво или со некого?
– Нее, полесна е самотијата со себе отколку во толпата. А ти што правиш?
– Одам да купам мајонез.
– Што, во ова време?
– Подготовката на салатите испадна право фијаско. Не го доваривме убаво пилешкото, а зеленчукот го преваривме до распаѓање и заборавивме да купиме мајонез.
– И сега?
– Со добар изговор дека одам да купам мајонез, излегов. Паѓа некој ситен и ладен дожд. Но, знаеш дека сакам да шетам на дождот. Малку ќе излажам, па ќе купам мајонез од првиот ресторан, уште и ќе бидам пожртвуван. Сега сакам да прошетам. Врне и кучињата покиснати лежат околу стеблата. Верувај, не можам веќе да ги слушам нивните спомени од минатото. Врв на сопственото самосожалување се сеќавањата на убавите денови.
– И повторно си сам во новогодишната ноќ.
– Самотијата не го избира друштвото, како и човекот родителите и роднините.
– Ха-ха, морето од тага нема брегови и пристаништа.
– А ти, како си поминуваш во кадата со кабернето?
– Одлично, слободен си единствено кога си сам. А ти како си поминуваш?
– Нетоксично.
– Како?
– Кога си во друштво на убави жени и добро вино тоа се слатки отрови. Во спротивно, тоа се горки отрови.
– А ти си полн со горки отрови.
– Не, не се напуштам самиот себеси и така сум безбеден. Те молам, не заборавај да го извадиш месото од замрзнувачот за утрешниот ручек. Патем речено, имај доволно пена и топла вода во кадата, а со виното внимателно.
Разговорот заврши. Утре ќе имаме свечен новогодишен ручек. По подолго време заедно ќе ручаме со татко ми. Ќе го имаме и ова каберне од кое не можам да испијам ниту една чаша.
Ќе има многу остатоци од храна од свечената новогодишна вечера, од свечениот новогодишен ручек, соседите ќе ги фрлат остатоците во контејнерите за ѓубре пред зградата.
Ќе дојдат кучињата. Го чувствуваат мирисот на коските и месото, мирисот на саламите и лебот. Ќе јадат, ќе бидат наситени, троми и мирни. Ќе биде гозба, ќе биде пир. Мрзливи, со полни стомаци, како на секој празник, каде што алчноста на стомакот е бездна без дно. Незаинтересирани за својата осаменост во глутницата.
Но, тоа е секогаш така на кучешкиот празник.
***
Радио МОФ почна со рубриката #РаскажиМи, каде секој петок објавуваме по еден расказ на македонски јазик. Со рубриката целиме да промовираме домашни и странски автори кои пишуваат, односно се преведени на нашиот мајчин јазик. Истовремено, сакаме да придонесеме во популаризацијата на прозата на македонски јазик.
Сите заинтересирани за објавување на свој расказ во рубриката #РаскажиМи своите дела може да ни ги испратат на info@radiomof.mk, заедно со куса биографија. Расказите и преводите треба да бидат на македонски јазик.
