For English version of the text, click “English” / За текстот на англиски јазик кликнете „English“
-
Александар и Паулина се руски пар во своите рани триесетти. Живееле во Москва, а работат во ИТ секторот. На 24 февруари, со почетокот на војната во Украина, почнуваат да размислуваат за напуштање на својата земја. Спасот го наоѓаат во лет за Скопје.
Ова не се вистински имиња на рускиот пар, но идентитетот, кој е познат на редакцијата, е скриен поради нивната безбедност.
Причините за напуштање на Русија биле многубројни – биле против она што во Русија се нарекува „специјална воена операција“ во Украина и секој ден сведочеле како се затвораат луѓе и независни медиуми поради критики кон власта. За Александар постоел ризик од можно мобилизирање во армијата, санкциите врз Русија се зголемувале, вредноста на рубљата паѓала, цените на авиобилетите растела, летовите надвор од Русија биле сè поретки, а „Виза“ и „Мастеркард“ ја повлекле поддршката на руските платежни картички.
Професионалната позадина во ИТ секторот им помогнала да се поврзат со лица од Скопје, каде цените за сместување биле ниски, нешто што било приоритет за нив.
„Сите кои објавуваа и зборуваа дека војната е интернационален криминал можеа да одат во затвор. Секој ден ги гледаш вестите и сведочиш како медиумите се затвораат еден по еден, а и тие што протестираат. Бевме исплашени дека ќе прогласат воена состојба и ќе ги затворат границите и дека ќе започнат со регрутирање за во војска на оние кои се на возраст помеѓу 18 и 60 години. Тогаш објавија дека ќе има закон, според кој ако си против војната и ако не го кажуваш она што тие го кажуваат, тоа ќе биде казниво со затвор од три до пет години затвор. А, претходно објавија дека сите кои сакаат да помогнат на Украина ќе бидат прогласени за предавници. А во Русија, законите се напишани на неспецифичен начин, па технички со овој закон тие можат да кажат дека сте предавник дури и ако споделите некоја објава на интернет. Во законот, тие велат дека ако консултирате или споделувате, доставувате информациска поддршка на непријателот, ќе бидете предавник. А, предавството во Русија се казнува со 12 години во затвор“, објаснува Александар.
Александар објаснува како сите кои се спротивставувале на војната биле континуирано ловени, а кај него се јавил и стравот од можна мобилизација во армијата.
„Луѓето започнаа да добиваат писма од локалните воени канцеларии, со кои беа повикувани да одат на воен тренинг, па може да се каже дека се подготвуваа ако таква ситуација дојде на видик“, вели тој.
Слетување во Киргистан
Неколку дена пред парот да ги купи авиобилетите за еден правец, бил донесен законот за трансфер на пари, односно закон со кој веќе нема да може да се префрлуваат пари на странски сметки.
„Нас најмногу нè погоди кога ‘Мастеркард’ и ‘Виза’ објавија дека ќе престанат да ги поддржуваат руските картички надвор од Русија. Тоа е многу чудно, бидејќи луѓето ја напуштаат Русија за да бидат безбедни, а тие спречуваат луѓето да си ги подигнат парите. Слетавме во Турција и таму не бевме во можност да купиме храна. Ние имавме пари на нашите сметки, имавме картички, но не можевме да ги користиме. Имавме долари, па така се снајдовме. Можеше да биде и полошо“, раскажува тој.
Пасошка контрола како низ игли
Не кажувајќи никому, парот ја напуштил Москва со неопходните работи и преполовена заштеда, која ја изгубиле при менување на рубљите во девизи. Сепак, напуштањето на Русија не било толку едноставно. Како за нив, така и за другите.
Објаснуваат дека и покрај тоа што многу луѓе би сакале да ја напуштат Русија, за голем дел од жителите тоа сега не е возможно.
„Платите не се високи, на пример во региони просечната руска плата е 30.000 рубљи (околу 33о евра), додека авиобилетите чинат 60.000 рубљи. Луѓето кои немаат заштеди, немаат пари да купат авионска карта. Ние бевме среќни бидејќи имавме заштеда и можевме да купиме карти по овие цени, но некои не можат да си го дозволат тоа. Со менувањето на курсот, загубивме 50 отсто од нашата заштеда и за нас авиобилетите беа прескапи, никогаш немаше да ги купиме, беа 10 пати поскапи од вообичаеното, но ситуацијата стануваше алармантна“, вели парот.
Но, дури и заштедата и скапиот авиобилет не мора да значи дека напуштањето на земјата е загарантирано. Парот објаснува дека на вестите било објавено како руските жители се приведуваат на аеродромот, при поминување на пасошката контрола.
„Тие велат дека сакаат да те прашаат неколку прашања. Слушнавме на вести, дека притвораат луѓе, ги пребаруваат нивните мобилни телефони и лаптопи и бараат информации низ четовите за протестите, па внимававме и на тоа и за малку ќе бевме ‘испрашани’“, вели Александар.
Неговата сопруга Паулина биле повикана на „испрашување“. За испрашување во тој момент, вели парот, чекале уште педесетина лица. Александар ја придружувал Паулина во просторијата каде требало да ги одговора прашањата.
„Но, полицаецот кој требаше да ја испрашува виде дека во рака држам документ кој е доказ дека веќе сум сведочел и тој нè пушти и двајцата со зборовите ‘ти си веќе испрашан, слободен си’, се потсетува тој.
Паулина нагласува дека и двајцата имале многу среќа.
„Видовме едно момче кога побараа да одиме во посебна просторија, беше испрашуван од пет-шест полицајци и целата глетка и ситуација беше застрашувачка бидејќи го туркаа, го малтретираа, пцуеа, очигледно ова беше поради протестите. Страшно беше да си таму, ние веќе имавме читано за такви случаи, па се подготвувавме. Избришавме сè, ама не можеш да се подготвиш за сè, има емоционален притисок и за тоа не можеш да си подготвен. Сфативме дека овие луѓе едноставно можат да направат одлука и ти да не ја напуштиш државата“, вели таа.
Тие објаснуваат дека има и случаи кога луѓето и покрај тоа што купиле скапи авиобилети и поминале низ „пасошката контрола“, никогаш не ја напуштиле земјата. Многу од државите ги затвориле своите граници за руски авиони.
„Денот пред нашиот лет, имаше друг лет до Турција и на руската граница го приземја авионот и никој од патниците не ја напушти земјата. Имаше наредба авионот да не ја напушти земјата. Паметиме една ситуација кога авион требаше да полета кон САД, но мораше да заврти и не полета“, се потсетува парот.
Патувајќи преку рутата Москва-Киргистан-Турција, Александар и Паулина стигнале во Скопје. По некое време, Александар ја контактирал руската амбасада во Скопје преку мејл, барајќи одговор за тоа дали е продолжен рокот за нивниот престој во земјава. Вели дека бил изненаден кога добил одговор веќе наредниот ден. Одговор му бил потребен и од македонското министерство за надворешни работи, па заѕвонил на дадениот број. Одговорот сè уште не го добил.
„Ја прашав девојката каде што сме сместени дали може да заѕвони пак на телефонот, бидејќи сепак јас не знам македонски, а моравме да се информираме за можностите и бирократскиот процес. Таа ги бараше три пати, но никој не крена на слушалката“, вели тој.
„Руската економија е како човек болен од радијација“
Осврнувајќи се на моменталната ситуација во Русија, парот вели дека не знае колку Руси се иселени од државата, а дополнуваат и дека имаат малку информации за тоа што се случува таму.
Паулина истакнува дека некои од луѓето што ги познава сè уште се во Москва.
„Моја пријателка би сакала да си оди, но има мачки и стари родители. А и заминувањето сега е тешко, нема многу летови, можеби има возови, но не се знае дали ќе те пуштат преку граница“, вели таа.
Парот вели дека ги проверуваат цените на храната преку апликации за достава кои ги користеле во Москва, па можат да забележат раст.
„Ги споредувавме сегашните цени со наши поранешни нарачки. Цените на некои производи се тројно покачени, а некои цени се исти, но на пример цената на шеќерот е доста голема. Кога продуктите поскапеа за неколку рубљи, претпоставував дека за некое време разликата во цените ќе стане значајна“, вели Паулина.
Преку апликациите за достава на храна, Паулина ги проверува цените на производите / Фото: Радио МОФ
Според Александар, моменталната руска економија е како човек заболен од радијација.
„Засега цените на храната не се значајно поскапени. Ефектите од санкциите нема веднаш да се почувствуваат, туку за неколку недели или месеци. Сега руските прехранбени компании имаат резерви кои ќе ги искористат, но кога овие резерви ќе се потрошат, тогаш ќе дојдат и проблемите. Руската економија е како човек заболен од радијација – сè изгледа исто, но органите почнале да се распаѓаат. Засега, сме на почетокот. Сè изгледа исто, но се чувствува промената. Цените растат и ќе растат“, вели тој.
Паулина истакнува дека организациите кои им помагаат на луѓето со потешки болести како рак, веќе се соочуваат со недостаток на лекови.
„Лековите веќе не се увезуваат, или пак се прескапи за да се купат. Читав дека има недостаток на инсулин, има руски инсулин, но тој не е ефикасен и не знаат од каде да набават. Нема лекови и за болести на тироидна жлезда. Луѓето не можат да ги најдат лековите во аптеки. И ова е страшно, зашто овие лекови им се потребни на луѓето, а истото се случува и со лековите за епилепсија“, вели таа.
Александар посочува дека неизвесна е судбината и на вработените во компаниите кои ја напуштиле Русија, нагласувајќи дека станува збор за илјадници луѓе.
„Владата размислува за национализација на овие компании, да ја преземе контролата, но бизнисот не функционира на тој начин, не може туку-така да се преземе контролата врз технологијата, компаниите и целиот тој набавен синџир. Очигледно е дека компаниите нема да сакаат да се вратат во Русија во блиска иднина, дури и војната сега да престане, потребно ќе е време тие повторно да стекнат доверба во рускиот пазар“, вели тој.
Да се живее во Москва
Паулина и Александар велат дека 10 отсто од руското население живее во Москва, каде што забавата и заработката се повеќе можни за разлика од другите градови. И покрај тоа што живеењето е скапо, градот се соочува со пренаселеност.
„Сите се обидуваат да стигнат до Москва, бидејќи во другите градови платите се мали, нема работни позиции или пак тие најчесто не се од струката која сте ја избрале на факултет. Во Москва живеењето може да се менаџира, но сепак сè зависи од случај до случај. Во споредба со Африка, во Москва е добро. Платите и јавните сервиси како банките, ИТ секторот, доставата на храна се добри, јавното здравство е бесплатно, но исто како во Скопје, не би сакале да го користите. Многу луѓе кажуваат дека потребни се промени во образовниот систем, сè уште е советски и не може да се аплицира врз моменталниот свет и сегашниот пазар. Околу 50 отсто од младите по студиите не работат според струката“, објаснува Александар.
Тој продолжува дополнувајќи дека луѓето од другите градови не можат да си дозволат да дојдат во Москва, каде просечната плата е 800 евра, а половина оди само на кирија.
Паулина се надоврзува дека на жителите сè уште не им е дозволено да кажат што мислат и дека цензурата е присутна многу пред војната.
„Треба да постои можност да се каже она што го мислиш. Имавме многу големи протести во нашата земја, што почнаа околу 2012 година, кога Путин неуставно беше повторно избран бидејќи го смени уставот. Тогаш имаше многу груби апсења, имаше апсења и протести кога го затворија Алексеј Навални, тоа беше многу тажно“, вели таа, дополнувајќи дека ако објавиш нешто против власта, секогаш постои можност да си казнет, понекогаш и со домашен притвор каде не можеш да користиш уреди за комуникација.
Александар објаснува дека доколку руските жители се критични кон власта, треба да ја избегнуваат социјалната мрежа „вКонтакте“, дури и пред почетокот на војната.
„Се бришеа објави, се бришеа групи, имаше многу случаи на лица кои беа осудени на затвор бидејќи објавувале уште пред да почне војната, уште од 2014 година. Исто и во случајот со Крим, имаше многу луѓе кои завршија во затвор од една до две години бидејќи објавија свое мислење, а тоа е кривично дело. Исто, имаше пар случаи кога лицата не објавиле ништо, но ‘лајкнале’ одредена критично настроена објава и тие исто беа затворени. За тоа имаа помала затворска казна, една до една и пол година, но сепак тоа е затворска казна само бидејќи сте ‘лајкнале’ нечија објава“, објаснува Александар.
Аеродромот во Киргистан
Моментално во Русија повеќе не функционираат Инстаграм и Фејсбук, а овие социјални мрежи се прогласени за екстремистички организации.
Објаснувајќи за тоа како се зборува за ситуацијата надвор од социјалните мрежи, парот вели дека луѓето зборуваат, но со разумни воздржувања доколку не го познаваат соговорникот.
„Во семејствата сега има кавги, бидејќи на дел од семејството мозокот им е испран од пропагандата, а останатите ја гледаат реалната слика, па дури и за семејствата е тешко да ги убедат своите роднини дека пропагандата е лажна, дека не треба да се гледаат вестите. Дури читав за случаи во кои мајки не им веруваат на ќерките кои се во Украина и им кажуваат што се случува таму“, вели Паулина.
„Мочуриште полно сра*е“
Во една таква социјална состојба, руското население дополнително се потхранува и со константна медиумска пропаганда.
„Сите канали на телевизија, на еден или на друг начин се во сопственост на власта. На нив се презентира само перспективата на власта. Објавија дека Зеленски направил 13 нуклеарни бомби, а потоа скокнаа уште повисоко и со сериозни лица, министерот за одбрана и министерот за надворешни работи соопштија дека Украина поседува биолошки лаборатории каде заедно со САД прават смртоносни вируси и болести кои убиваат само Словени и создаваат и птици кои ќе дојдат во Русија и ќе ги прошират болестите. Некои луѓе веруваат во тоа. Не можам да објаснам зошто, секој здраворазумен човек ќе рече какви црни биолошки оружја против Словени, еј… Невозможно е денес да се создаде нешто такво, и зошто побогу Украинците, кои се исто така Словени ќе сакаат масовно да ги истребат Словените? Тоа е сра*е“, објаснува Александар.
Близу аеродромот во Киргистан
Тој додава дека се чини како во прашање да е психолошки проблем, а ситуацијата ја опишува како мочуриште полно сра*е, но на луѓето им е полесно да кажат „не е сра*е, вода е“.
„Не се знае точно колку луѓе навистина веруваат, ниту пак колку одбиваат да ја видат реалната слика, државните анкети се владини анкети и на вести кажуваат дека 70 отсто од граѓаните ја поддржуваат војната, тоа е манипулација, а анкетите се напишани на начин каде што има еден одговор. Војната не се нарекува војна, туку специјална воена операција, ако војната ја наречеш војна си уапсен. Па така ова е „специјална воена операција“ иако има повеќе штети од сите војни во кои досега учествувала државата“, забележува тој.
Рускиот бенд „Ic3peak“ имаат стих – „носам златни ланци додека тонам во ова мочуриште“. Се чини дека со стихот може да се објасни и ситуацијата кај младите во Русија.
Додека државните анкети контролирани од Владата покажуваат високи бројки на задоволство, Александар објаснува дека тешко е да се знае состојбата и размислувањата на младите луѓе.
„Ние живееме во Москва и луѓето со кои ние зборуваме, колеги, познаници, многу од нив се против војната, и велат дека ова што се случува е луда работа под водство на Путин, но има и млади луѓе, кои ги познавам, кои почнаа да го поддржуваат Путин. Од нигде никаде. Мислам, тие беа глупи и претходно, ама… Но, ова е само Москва, а што се случува надвор од Москва… Во Русија постои голема економска разлика помеѓу Москва и останатите градови, а што се случува таму тешко е да се каже, нема доволно информации“, вели тој.
„Јас стојам настрана од ова“, „Ова не ме засега“, „Не следам вести“ – парот истакнува дека ова се најчестите фрази кај младите кога од нив се бара коментар за политичката состојба.
„Не верувам дека помеѓу младите е висок процентот на оние кои гледаат телевизија и веруваат во тоа што го кажуваат на вести, тие само сакаат да се оградат – ‘не ја знаеме вистината’, ‘не ме засега’ – како по ѓаволите можеш да седиш настрана од политика во 2022, политиката сега ни е живот“, продолжува Александар.
Паулина пак, забележува дека да ги направиш луѓето незаинтересирани и да ги држиш настрана од политиката е уште една цел на руската пропаганда.
-
- Аеродромот во Турција
-
- Близу пасошка контрола на турскиот аеродром
На самиот крај, Александар и Паулина посочуваат дека она што се случува во Украина е голема трагедија која не ја поддржуваат.
„Една од причините поради кои заминавме е бидејќи одбиваме да плаќаме данок кој ќе биде потрошен за таква нехумана цел. Најважно од сè е да се запрат ваквите страдања и сите да помогнеме колку што можеме бидејќи секој може да се најде во ваква ситуација. Најважно е да ги проверувате фактите и не верувајте дека Путин е пријател бидејќи тој се грижи само за себеси. Не прекинувајте да истражувате“, заклучуваат тие, додека „скролајќи“ по телефоните ја бараат наредната безвизна дестинација.
Без конкретни планови за иднината, за Александар и Паулина враќањето во Русија е невозможно додека војната трае, но и некое време откако таа би завршила. Во меѓувреме, тие деновите ги поминуваат следејќи вести и барајќи онлајн работни позиции. Неизвесната судбина на Александар и Паулина ја делат многу нивни сограѓани кои се раселени ширум светот, а нивниот број е непознат.
Ивана Смилевска
Објавата е финансирана со средства на Миграцискиот повеќепартнерски доверителски фонд, во заедничкиот проект имплементиран од Агенцијата на ОН за бегалци, УНХЦР и партнерските агенции на ОН. Нејзината содржина е одговорност на Младинскиот образовен форум и не нужно ги отсликува ставовите на Фондот, УНХЦР и партнерските организации на ОН.
-
-
The Russian couple who found peace from the “special military operation” in Skopje
Alexander and Paulina are a Russian couple in their early thirties. Until recently they lived in Moscow and both work in the IT sector. On February 24, with the start of the war in Ukraine, they began to think about leaving their country. They found peace on a flight to Skopje.
These are not the real names of the Russian couple, but the identity which is known to the newsroom is hidden due to their security.
The reasons for leaving Russia were numerous – they were opposing what Russia has called a “special military operation” in Ukraine and every day they witnessed the closure of people and independent media due to criticism of the government. For Alexander, there was a risk of possible mobilization in the army, sanctions on Russia increased, the ruble fell, air ticket prices rose, flights outside Russia became less frequent, and Visa and MasterCard withdrew support for Russian payment cards.
Their professional background in the IT sector helped them connect with people from Skopje, where accommodation prices were low, something that was a priority for them.
“Anyone who published and said that the war is an international crime could go to jail. Every day you watch the news and witness the closing of the media one by one, as well as those who are protesting. We were afraid that they would declare martial law and close the borders and start recruiting those between the ages of 18 and 60 into the army. Then they announced that there would be a law, according to which if you are against the war and if you do not say what they want you to say, it will be punishable by three to five years in prison. Earlier, it was announced that all those who want to help Ukraine will be declared traitors. And in Russia, the laws are written in a non-specific way, so technically with this law, they can say that you are a traitor even if you share a post on the Internet. In the law, they say that if you consult or share, and provide information support to the enemy, you will be a traitor. Betrayal in Russia is punishable by up to 12 years in prison”, says Alexander.
He explains how all those who opposed the war were continuously hunted, and he also had the fear of possible mobilization in the army.
“People have started receiving letters from local military offices urging them to go to military training, so it can be said that they were preparing if such a situation came to light,” he said.
Landing in Kyrgyzstan
A few days before the couple bought the one-way airplane tickets, the law on money transfer was adopted, a law that stops the money transfer to foreign accounts.
“We were most affected when MasterCard and Visa announced that they would stop supporting Russian cards outside Russia. This is very strange, because people are leaving Russia to be safe, and they are preventing people from withdrawing their money. We landed in Turkey and there we were not able to buy food. We had money in our accounts, we had cards, but we could not use them. We had dollars as cash, so we managed. It could have been worse,” said Alexandar.
Passport control through needles
Without telling anyone, the couple left Moscow with the necessary things and half of their savings, which they lost when exchanging rubles for foreign currency. However, leaving Russia was not so simple. Both for them and others.
They explain that although many people would like to leave Russia, for many residents this is not possible now.
“Wages are not high, for example in the regions the average Russian salary is 30,000 rubles (about 330 euros), while air tickets cost 60,000 rubles. People who do not have savings do not have the money to buy a plane ticket. We were lucky because we had savings and could buy tickets at these prices, but some could not afford it. By changing course, we lost 50 percent of our savings and for us, airline tickets were too expensive, we would never buy them, they were 10 times more expensive than usual, but the situation was becoming alarming”, says the couple.
But even savings and expensive airfare do not necessarily mean that leaving the country is guaranteed. The couple explains that the news reported that Russian citizens were detained at the airport while passing passport control.
“They say they want to ask you a few questions. We heard on the news that people were being detained, their cell phones and laptops were being searched and information was being sought through the chat rooms about the protests, so we were careful about that and still, we were almost to be ‘questioned,'” Alexander said.
His wife, Paulina, was summoned for questioning. About 50 more people were waiting for interrogation at that moment, the couple said. Alexander accompanied Paulina to the room where she was to answer the questions.
“But the policeman who was supposed to interrogate her saw that I was holding a document that was proof that I had already testified and he released us both with the words ‘you have already been interrogated, you are free,'” he recalled.
Paulina emphasizes that they were both very lucky.
“We saw a boy when they asked us to go to a separate room, he was interrogated by five or six police officers and the whole scene and situation was frightening because they pushed him, harassed him, cursed him, obviously this was because of the protests. It was scary to be there, we had already read about such cases, so we were preparing. We deleted everything, but you can not prepare for everything, there is emotional pressure and you can not be ready for that. We realized that these people could simply decide for you not to leave the country,” she said.
They explain that there are cases when people, despite buying expensive air tickets and going through “passport control”, never left the country. Many countries have closed their borders to Russian aircraft.
“The day before our flight, there was another flight to Turkey and the plane landed on the Russian border and none of the passengers left the country. The plane was ordered not to leave the country. We remember a situation when a plane was supposed to fly to the United States, but it had to turn and not take off,” the couple recalled.
Traveling via the Moscow-Kyrgyzstan-Turkey route, Alexander and Paulina arrived in Skopje. After a while, Alexander contacted the Russian embassy in Skopje via e-mail, asking for an answer as to whether the deadline for their stay in the country had been extended. He says he was surprised when he received an answer the next day. He also needed an answer from the Macedonian Ministry of Foreign Affairs, so he called the given number. He has not received the answer yet.
“I asked the girl where we are accommodated if she could ring the phone again, because I still do not know Macedonian, and we had to find out about the possibilities and the bureaucratic process. She dialed the number three times, but no one picked up the phone,” he said.
“Russia’s economy is like a man suffering from radiation”
Referring to the current situation in Russia, the couple says that they do not know how many Russians have emigrated from the country, and add that they have little information about what is happening there.
Paulina points out that some of the people she knows are still in Moscow.
“My friend would like to leave, but she has two cats and old parents. And leaving is difficult now, there are not many flights, there may be trains, but it is not known if they will let you across the border,” she said.
The couple says they are checking food prices through delivery applications they have used in Moscow so they can see the price inflation.
“We compared current prices with our previous orders. The prices of some products are tripled, and some prices are the same, but for example, the price of sugar is quite high. When the products became more expensive by a few rubles, I assumed that for a while the difference in prices would become significant.”
Picture Through food delivery applications, Paulina checks product prices / Photo: Radio YEF
“For now, food prices are not significantly higher. The effects of the sanctions will not be felt immediately but in a matter of weeks or months. Now Russian food companies have reserves to use, but when those reserves are exhausted, then the problems will come. The Russian economy is like a man suffering from radiation – everything looks the same, but the organs have begun to disintegrate. For now, we are at the beginning. Everything looks the same, but change is felt. Prices are rising and will rise,” he said.
Paulina points out that organizations that help people with more serious diseases such as cancer are already facing a shortage of drugs.
“Drugs are no longer imported, or they are too expensive to buy. I read that there is a lack of insulin, there is Russian insulin, but it is not effective and they do not know where to get it. There is no cure for thyroid disease. People can not find medicines in pharmacies. And this is scary, because people need these drugs, and the same thing happens with epilepsy drugs”, says she.
Alexander points out that the fate of employees in companies that have left Russia is uncertain, emphasizing that it is around thousands of people.
“The government is considering the nationalization of these companies, to take control, but business does not work that way, it can not just take control of technology, companies, and the whole supply chain. It is obvious that companies will not want to return to Russia soon, even if the war ends now, it will take time for them to regain confidence in the Russian market”, Alexandar continues.
To live in Moscow
Paulina and Alexander say that 10 percent of the Russian population lives in Moscow, where entertainment and earnings are more possible than in other cities. But even though living is expensive, the city is facing overcrowding.
“Everyone is trying to get to Moscow because in other cities salaries are low, there are no jobs or they are usually not from the profession you chose at university. Living in Moscow can be managed, but it all depends on the case. Compared to Africa, Moscow is good. Salaries and public services such as banks, the IT sector, and food delivery are good, public health is free, but just like in Skopje, you would not want to use it. Many people say that changes are needed in the education system, it is still Soviet and can not be applied to the current world and the current market. About 50 percent of young people after their studies do not work according to their profession,” explains Aleksandar.
He goes on to add that people from other cities can not afford to come to Moscow, where the average salary is 800 euros, and half goes only for rent.
Paulina adds that residents are still not allowed to say what they think and that censorship was present long before the war.
“There should be an opportunity to say what you think. We had a lot of big protests in our country, which started around 2012 when Putin was unconstitutionally re-elected because he changed the constitution. Тhere were a lot of harsh arrests then, there were arrests and protests when Alexei Navalny was imprisoned, it was very sad”, she says, adding that if you post something against the government, there is always the possibility of being punished, sometimes with house arrest where you can not use communication devices.
Alexander explains that if the Russian people are critical of the government, they should avoid the social network “Vkontakte”, even before the start of the war.
“Posts were deleted, groups were deleted, there were many cases of people who were sentenced to prison for publishing before the war started, since 2014. Also in the case of Crimea, many people ended up in prison for one to two years for publishing their opinion, which is a crime. Also, there were a couple of cases when people did not post anything but ‘liked’ a certain critical post and they were also shut down. For that, they had a smaller prison sentence, one to one and a half years, but still, it is a prison sentence only because you ‘liked’ someone’s post,” explains Aleksandar.
Airport in Kyrgyzstan
Instagram and Facebook are no longer functioning in Russia at the moment, and these social networks have been declared extremist organizations.
Explaining how the situation is talked about outside the social networks, the couple says that people talk, but with reasonable restraint, if they do not know the interlocutor.
“There are quarrels in the families now, because part of the family is brainwashed by propaganda, and the others see the real picture, and even for the families, it is difficult to convince their relatives that the propaganda is false, that the news should not be watched. I even read about cases in which mothers do not trust their daughters who are in Ukraine and tell them what is happening there” says Paulina.
Swamp full of s*it
In such a social situation, the Russian population is constantly being fed with media propaganda.
“All television channels, in one way or another, are owned by the government. They present only the perspective of the government. They tell that Zelensky made 13 nuclear bombs and then jumped even higher and with serious faces The Minister of Defense and the Minister of Foreign Affairs announced that Ukraine has biological laboratories where, together with the United States, they make deadly viruses and diseases that kill only Slavs and create birds that will come to Russia and spread diseases. Some people believe that. I can not explain why, every sane person would say what kind of black biological weapons against the Slavs, hey… It is impossible to create something like that today, and why Ukrainians, who are also Slavs will want to exterminate the Slavs en masse? “That’s bulls*it,” Alexander explains.
Near Kyrgyzstan Airport
He adds that it seems to be a psychological problem, and describes the situation as a swamp full of s*it, but it is easier for people to say “it is no s*it, it’s water”.
“It is not known exactly how many people really believe, nor how many refuse to see the real picture, state polls are government polls and the news says that 70 percent of citizens support the war, it is manipulation, and polls are written in a way where there is one answer. War is not called war, but a special military operation, if you call war a war you are arrested. So this is a ‘special military operation’, although there is more damage than any war in which the state has participated so far,” he notes.
The Russian band “Ic3peak” has a verse – „Wrapped up in gold chains, I’m sinking in this swamp“. The verse also seems to explain the situation of young people in Russia.
While government-controlled state polls show high levels of satisfaction, Alexander explains that it is difficult to know the condition and thoughts of young people.
“We live in Moscow and the people we talk to, colleagues, acquaintances, many of them are against the war, and they say what is happening is a crazy thing under Putin, but there are young people I know who have started to support Putin. Out of nowhere. I mean, they were stupid before, but… But this is just Moscow, and what is happening outside of Moscow… In Russia, there is a big economic difference between Moscow and other cities, and what is happening there is hard to say, there is not enough information,” he said.
“I stand aside from this”, “This does not concern me”, and “I do not follow the news” – the couple points out that these are the most common phrases among young people when asked to comment on the political situation.
“I do not believe that there is a high percentage of young people who watch TV and believe what they say on the news, they just want to distance themselves – ‘we do not know the truth’, ‘I do not care – how the hell can you distance yourself from politics in 2022, politics is our life now”, says Alexander.
Paulina, on the other hand, notes that making people disinterested and keeping them out of politics is another goal of Russian propaganda.
-
- Airport in Turkey
-
- Close to the passport control at the Turkish airport
At the end, Alexander and Paulina point out that what is happening in Ukraine is a great tragedy that they do not support.
“One of the reasons we left is because we refuse to pay taxes that would be spent for such an inhumane purpose. The most important thing is to stop such suffering and to all help as much as we can because everyone can find themselves in such a situation. The most important thing is to check the facts and do not believe that Putin is a friend because he only cares about himself. Do not stop researching,” they conclude, while “scrolling” on the phones looking for the next visa-free destination.
Without concrete plans for the future, Alexander and Paulina cannot return to Russia as long as the war lasts, but also sometime after it is over. In the meantime, they spend their days following the news and looking for online jobs. The uncertain fate of Alexander and Paulina is shared by many of their fellow citizens who have been displaced around the world, and their number is unknown.
Ivana Smilevska
-
