Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Рубриката #ШтоТиТежи постои за одговарање конкретни прашања што ги мачат младите. Група на психолози-психотерапевти ќе дадат стручно мислење и совет на прашања поставени од страна на нашите читатели, а прашањата и одговорот на психологот секој четврток ќе бидат објавувани на нашиот сајт, секако анонимно.
Се гледам со тип кој веќе има женска, чијашто врска му е отворена, па некогаш се гледаме и сите тројца. Интересно ми е да го поминувам времето со него и јасно ми е дека немам никаква иднина со него, не се надевам на ништо, но не можам да се тргнам на страна. Во последно време се гледаме многу ретко, па сега јас иницирам за почесто. Ова трае веќе една година. Во последно време чувствувам голема анксиозност.
Како да излезам од оваа токсична врска? Имам пробано неколку пати да завршам, но повторно сум јас таа што се навраќа.
Одговара Јана Зенговска
Здраво,
Многу често во процесот на себе истражување и креирање на својот идентитет, се впуштаме во интимни релации кои се сосема различни од сите претходни. Истражувањето ни дава можност и слобода да увидиме што е добро и прифатливо за нас а што е тоа што не ограничува. Изборот на партнер не баш така едноставен процес. Како и на кој начин влегуваме во интимни релации големо влијание имаа претходни случувања поврзани со нашето рано животно искуство. Интимните односи играат многу значајна улога во целокупното наше функционирање, тие се многу важен аспект од развојот на личноста и изборот на партнер/ка е еден од најважните животни избори. Врската која ни создава чувство на прифаќање, близина, во која можеме да бидеме свои, слободно да го искажеме своето мислење, во која сме почитувани е врска која е здрава и која може да се развива. Доколку чувството на анксиозност е доминантно, постојано внимаваш да не го навредиш партнерот, односот е манипулативен , правиш и се согласуваш на одредени работи кои не се во согласност со твоите потреби и вредности, не се чувствуваш доволно почитувана и слободна, станува збор за токсична релација и долгото останување во истата ќе негативно ќе влијае врз целокупното живеење. Кога влегуваме во емоционална врска имаме очекување од партнерот како што и тој има очекување од нас. Но, по некогаш неспремно влегуваме во романтична врска која не ги исполнува нашите очекувања, но тешко ни е да застанеме и да прекинеме бидејќи веќе имаме ритуали поврзани со таа врска, таму ни е се познато и очекувано.
Во врската во која си иако навидум наликува на многу слободна, отворена итн, читајќи го твоето прашање имам чувство на ограниченост. Во оваа врска вие имате поинакви очекувања кои гласно не ги зборувате, бидејќи договорот кој го имате е поинаков од вашите очекувања. Потиснувањето дополнително создава притисок, вознемиреност и чувство на неприпадност. Велиш дека си посамоуверена сега за разлика од минатото. Те молам во оваа насока да размислиш на следново: На кој начин оваа врска те направи посамоуверена? Што е за тебе самоувереност? Како може да се поддржиш себе своја без да бидеш дел од токсична врска? Постави си ги и следниве прашања : Која сум јас? и Која сакам да Бидам?
Биди свесна дека секое искуство кое го имаме е бесценето богатство. Тоа не учи и насочува ни дава можности кои другите ги немаат бидејќи секое доживување и индивидуално и само наше.
Се дури сме живи сме во еден континуиран процес на раст и развој желни за нови животни искуства. Одговорноста за животните избори кои ги правиме е наша. Само со континуиран личен раст и развој и грижа за себе може да направиме избори кои се во согласност со нашите цели, вредности и потреби.
*Јана Зенговска е лиценциран психолог, гешталт психотерапевт под супервизија и тренер за резилиентен пристап во работа со деца и млади кои доживеале траума . Спроведувала голем број на обуки и работилници со цел подобрување на пристапот во работа со деца и млади. Има долгогодишно искуство во советодавна работа како координатор-психолог на СОС линијата за помош и поддршка на деца и млади и нивните семејства. Психотераписка пракса ја спроведува во рамките на Психотерапика – Здружение за психологија и психотерапија. Учествува во различни активности кои имаат за цел промоција на менталното здравје.
-
ÇfarëTëRëndon: Takohem me një person i cili ka të dashur, në lidhje të hapur
Rubrika #ÇfarëTëRëndon ekziston për të dhënë përgjigje në pyetje konkrete, të cilat i mundojnë të rinjtë. Një grup psikologë – psiko – terapeutikë do të japin mendim profesional dhe këshilla për pyetje të parashtruara nga lexuesit tanë, ndërsa pyetjet dhe përgjigjja e psikologut çdo të enjte do të publikohen në ueb faqen tonë, sigurisht në mënyrë anonime.
Takohem me një person i cili ka të dashur, lidhja e tyre është e hapur, kështu ndonjëherë takohemi të tre. Për mua është interesante të kaloj kohën me këtë person dhe e kam të qartë se nuk kam asnjë të ardhme me atë, nuk shpresoj për asgjë, por nuk mund të largohem. Kohën e fundit takohemi shumë rrallë, kështu që tani unë e inicioj të takohemi më shpesh. Kjo po zgjat një vit. Kohën e fundit ndiej akth të madh.
Si të dal nga kjo lidhje toksike? Kam provuar disa herë ta përfundoj këtë, por përsëri unë jam ajo që kthehet.
Përgjigjet Jana Zengovska
Përshëndetje.
Shumë shpesh gjatë procesit të vetë hulumtimit dhe krijimit të identitetit personal, hyjmë në relacione intime të cilat janë tërësisht të ndryshme nga të gjitha të mëparshmet. Hulumtimi na jep mundësi dhe liri të shohim çfarë është e mirë dhe e pranueshme për ne dhe çfarë është ajo që na kufizon. Zgjedhja e partnerit nuk është një proces i thjeshtë. Si dhe në çfarë mënyrë hyjmë në relacione intime, ndikim të madh kanë ngjarjet e mëparshme në lidhje me përvojën tonë te hershme jetësore. Marrëdhëniet intime luajnë rol shumë të rëndësishëm në gjithë funksionimin tonë, ata janë aspekt shumë i rëndësishëm i zhvillimit të personalitetit dhe zgjedhjen e partnerit / es është një nga zgjedhjet më të rëndësishme jetësore. Lidhja e cila na krijon ndjenjë të pranimit, afërsisë, gjatë së cilës mund të jemi vetvetja, lirisht të shprehim mendimin tonë, lidhje në të cilën jemi të respektuar e cila është e shëndetshme dhe e cila mund të zhvillohet. Nëse ndjenja e ankthit është dominuese, vazhdimisht ke kujdes mos e lëndosh partnerin, përkatësisht është manipulues, bën dhe pajtohesh të bësh punë të caktuara të cilat nuk janë në pajtim me nevojat dhe vlerat tënde, nuk ndihesh mjaftueshëm e respektuar e lirë, bëhet fjalë për relacion toksik dhe qëndrimi gjatë në lidhje të këtillë do të ndikojnë negativisht mbi gjithë jetën. Kur hyjmë në lidhje emocionale kemi pritshmëri nga partneri se cilat pritshmëri i ka edhe ai nga ju. Por, ndonjëherë të pa përgatitur hyjmë në lidhje romantike e cila nuk i plotëson pritshmëritë tona po e kemi të vështirë të ndalemi dhe të ndërpresim lidhjen sepse kemi rituale që ndërlidhen me këtë lidhje, atje çdo gjë për ne është e njohur dhe e pritshme.
Në lidhjen në të cilën je edhe pse ngjason si shumë e lirë, e hapur etj., duke lexuar këtë pyetje kam ndjenjën e kufizimit. Në këtë lidhje, ju keni pritshmëri më ndryshe të cilat nuk i flisni zëshëm, sepse marrëveshjen të cilën e keni është më ndryshe nga pritshmëritë tuaja. Supresimi krijon presion plotësues, shqetësim dhe ndjenjë të pa përkatësisë. Thua se tani je më vetëbesim, për dallim nga e kaluara. Të lutem në këtë drejtim të mendosh për: Në çfarë mënyrë, kjo lidhje të bën me vetëbesim më të madh? Çfarë do të thotë për ty vetëbesimi? Si mund të mbështesin veten pa qenë pjesë e një lidhje toksike? Shtroja vetes këto pyetje: Kush jam unë? dhe Kush dua të jem?
Bëju e vetëdijshme se çdo përvojë të cilën e kemi pasur është pasuri e paçmueshme Ato na mësojnë dhe na udhëzojnë, na japin mundësi të cilat të tjerët nuk i kanë pasur sepse çdo përjetim është individual dhe vetëm i joni.
Derisa jemi gjallë, jemi në një proces të vazhdueshëm të rritjes dhe zhvillimit, me dëshirë për përvoja të reja. Përgjegjësia për zgjedhjen jetësore që e bëjmë, është e jona. Vetëm me rritje dhe zhvillim të vazhdueshëm personal dhe kujdes për veten mund të bëjmë zgjedhje të cilat janë në pajtim me qëllimet, vlerat dhe nevojat tona.
*Jana Zengelovska është psikologe e diplomuar, geshtalt psikoterapeut nën supervizion dhe trajnues për qasje reziliente në punën me fëmijë dhe të rinj të cilët kanë përjetuar traumë. Ka realizuar një sërë trajnime dhe punëtori me qëllim përmirësimin e qasjes në punën me fëmijë dhe të rinj. Ka përvojë shumëvjeçare në punën përkatëse si koordinator – psikolog në SOS linjën për ndihmë dhe mbështetje të fëmijëve dhe rinjve dhe familjeve të tyre. Praktikën psikoterapeutike e realizon në kuadër të Psikoterapika – shoqatë për psikologji dhe psikoterapi. Merr pjesë në aktivitete të ndryshme të cilat kanë për qëllim promovimin e shëndetit mental.