[Став] Како изгледа Скопје од иднината?

Автор: Јана, 24, жител на Скопје

Извор: Future Skopje

Кои се чекорите за трансформација на Скопје во градот од соништата?

Детството во Скопје засекогаш ќе го паметам по доцната пролет која ги облеваше улиците во мирис на липа и по луѓето кои ми оставија најсилен впечаток: нашите соседи. Нашите соседи беа луѓе кои, како и нас, се трудеа да го направат нашето “маало” најубавото “маало” што секој од нас може да го замисли! Тие беа оние кои се грижеа целата зграда и нејзината околина да бидат секогаш чисти, секој кат во влезовите да биде “искитен” со најубавите саксии цвеќе, секое од уличните животни да не остане гладно и секој човек кој ќе прошета наокулу да си замине со насмевка и топол поздрав.

Како што течеа годините, така оваа слика за моето опкружување се прошири, а со тоа ги открив и оние места и навики на жителите во мојот роден град со кои не се гордеам.

Секое од соседствата е свој уникатен еко-систем во кој секојдневно се одвиваат голем број на процеси, односи и активности.

Тоа значи дека секое од соседствата во Скопје има различни карактеристики, а жителите на соседствата различни потреби и желби.

Почнувајќи од мојата најблиска околина, почнав да ги забележувам грдите флеки на асфалтот околу контејнерите предизвикани од несоодветното одлагање на отпадот, пукнатините во тротоарите на кои постојано се сопнував, мебелот кој скапуваше со години позади гаражите, редот од паркирани автомобили што го уништи пејсажот на мојата улица и го претвори во шарена, метална писта. На уличните светилки кои со месеци трепкаа им недостасуваа покривните капаци, а жиците одвнатре блескаа на сонцето.

Парковите се проретчија, клупите под густите сенки на високите дрвореди стануваа сè помалку и полека прошетките низ мојот град ја изгубија својата магија. Но, две нешта останаа непроменети: мојата љубов кон градот во кој живеам и желбата да допринесам заедно со моите сограѓани во мисијата на неговото разубавување.

Градовите низ светот се соочуваат со голем број предизвици и Скопје не е исклучок од ова правило. Ефектите на климатските промени сè повеќе се чувствуваат во урбаните средини, бројот на жители континуирано се зголемува и соседствата сè помалку и сè потешко успеваат да се справат со постојаните промени и новите потешкотии.

Во нашиот регион доминираат предизвиците кои се одразуваат со намалување на квалитетот на воздухот, зголемување на температурата, појава на поплави и урбани топлински острови, слабеење на инфраструктурата, постојано опаѓање на ефикасноста на јавните услуги и намалена свест меѓу граѓаните за последиците од климатските промени кои имаат значително влијание во секојдневието на луѓето.

Промените со кои се соочуваме со себе носат долгорочни негативни последици кои навлегуваат во јадрото на секојдневното функционирање на личноста. Лошото справување со предизвиците или пак целосното занемарување на потребата за нивно правилно адресирање резултира со намалување на целокупниот квалитет на живот.

Покрај ублажувањето на ефектите на климатските промени и закрепнување на околината, особено е важно обезбедување на еднаков пристап на сите членови на нашата заедница до пристојно домување, здравствена заштита, образование, мобилност, храна, вода, зелени и живи јавни места, безбедни и продуктивни можности за работа и просперитет. Со заедничка акција и контунуирано унапредување, тестирање на нови и иновативни решенија и трансформација на поединечните соседства можеме да изградиме уште поубаво Скопје!

Сега, повеќе од кога било, е важно заеднички да изградиме визија и преземеме акција за Скопје со кое сите ние ќе се гордееме.

#МоетоСкопје од иднината е динамично, ведро и исполнето со можности!

Брзиот пораст на популација во Скопје докажа дека потребни ни се повеќе и поголеми паркови со соодветна опрема и намена. Заедно со граѓаните треба да бидат креирани нови јавни површини дизајнирани за потребите на заедницата и пооделните соседства, а постоечките да се обноват и одржуваат.

Овие јавни површини имаат потенцијал да донесат огромна вредност и да придонесат кон подобрување на квалитетот на живот. Земајќи ги за еден пример заедничките урбани градини во Велика Британија и Холандија, садењето на растенија, зеленчук и овошје во соседствата во заеднички простор носи огромен број на бенефити.Соседствата преку заедничка акција успеваат да создадат вистинска промена, тие стануваат сè понезависни и отпорни, изнаоѓаат начини за одржлив развој користејќи го потенцијалот во заедницата. Како одличен пример за тоа како да се имплементира ова “зелено решение” е општествената (заедничка) градина во општина Аеродром. Таа е на површина од околу 3 илјади квадратни метри и се наоѓа во паркот „Февруарски поход“ во Ново Лисиче, крај брегот на реката Вардар. Зошто оваа успешна приказна да заврши овде? Ваквите градини треба да ги има во секој дел од градот!

Можностите за активно учество во спортот и рекреацијата во урбаната средина се особено важни за квалитетот на животот во градот. Со заштита и одржување на зелените јавни површини, парковите, терените за спортски активности, околните планински патеки и патишта и нивно соодветно опремување, ќе се поттикне динамичноста во градот која ќе допринесе Скопје да стане поздрав и поактивен град!

Со цел да го подобриме квалитетот на живот на долг рок, важно е да го адресираме потенцијалот за одржлив урбан развој во областа на транспорт и мобилност.

Градовите како Лондон, Барселона и многу други целосно ги обновуваат системите за менаџирање на градскиот сообраќај секоја декада, успешно воведувајќи нови и модерни технологии скроени во форма која му одговара на градот, инфраструктурата и потребите на граѓаните. Тие имплементираат иновативни и уникатни решенија кои се дизајнирани благодарение на дигиталната технологија да ги забележуваат промените во градскиот сообраќај, брзо и ефективно да одговараат на моменталните состојби, но и да прибираат и анализираат информации кои понатаму ќе помогнат во унапредување на постоечкиот систем или пак дизајнирањето на нов. Дополнително, со промоција на алтернативните видови на транспорт и овозможување на што поголем број на велосипедски патеки, пешачки зони и прилагодување на постоечкиот јавен транспорт за подобро да одговори на потребите на граѓаните, ќе обезбедиме простор за подобрување во областа на транспортот, директно намалувајќи ги СО2 емисиите во урбаната средина чии причинители се автомобилите и превозните средства.

Скопје е град со ведар дух!

Преку заеднички активности и акции кои значително ќе ја помогнат оваа цел имаме можност да ги зајакнеме постоечките поделени вредности и лично да учествуваме во оформувањето на иднината која ја посакуваме.

Поттикнување на активноста на граѓаните, обезбедувањето на поддршка и инвестирањето во локалниот потенцијал овозможува зацврстување на заедниците, правејќи ги отпорни и самоодржливи.

Граѓанските иницијативи, заедничките акции и организациите имаат важна улога во еко-системот на промени како едни од телата преку кои граѓаните можат директно да учествуваат во одлучувањето на локалната самоуправа и другите државни органи.

Секој поединец може да допринесе кон градење на Скопје од соништата, но важно е да ги обединиме нашите визии со цел градење на #НашетоСкопје од иднината кое ќе биде најдоброто место за живеење, работење и посетување во регионот за секој од нас.

*Преземено од Future Skopje, иницијатива која заедно со жителите поттикнува трансформација на градот Скопје во едно од најдобрите места за живеење, работење и посетување до 2030.