Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Многу бирократија и бркање потписи, страв од финансиски проблеми, но и губење семестар, па дури и година се дел од проблемите со кои се соочуваат студентите кога ќе одлучат дел од своите студии да ги поминат на некој од европските универзитети.
„Многу студенти се откажале од Еразмус+ бидејќи можат да изгубат семестар од студирањето. Професорите некогаш не охрабруваат, а некогаш се против, па студентите самите го преземаат ризикот на себе“, вели Наташа Ставревска, студентка на Факултетот за електрокомуникациски и информатички технологии од Скопје.
Како гостинка во осмата епизода од емисијата „НаЧас – дискусии за подобро образование“, посветена на студентката мобилност, таа раскажа дека свесно го преземала ризикот да загуби еден семестар од студиите, бидејќи професор на нејзиниот факултет не сакал да и ги признае кредитите од студирањето во Словенија.
Со сличен проблем се соочила и Калиа Димитрова, која пред пет години преку програмата Еразмус + заминува во Литванија, каде слуша дел од студиите по политички науки.
„Отидов со ризик дека два предмети нема да ми бидат признаени и студирањето ми беше продолжено за еден семестар“, вели Димитрова.
„Во мојата апликација за Еразмус стипендија, процесот беше доста тежок. Клучна беше упорноста“, додава таа.
Европските држави си поставија цел до 2020 година барем 20 отсто од студентите да заминат на некаква студентска размена, Македонија каска зад овие заложби, иако расте бројот на студенти кои заминуваат на некаква студентска размена. Барем според податоците кои ги има Национална Агенција за европски образовни програми и мобилност.
„Планираме повеќе од 500 студенти да бидат дел од европските образовни програми и мобилност“, вели Александар Богојевски, раководител на одделение за мобилност во областа на високото образование, образование на возрасни и млади при Национална Агенција за европски образовни програми и мобилност.
За проблемите со кредитите бара студентите да реагираат во Агенцијата.
„Најдобро е потпис на професорот на образец, па кога ќе се вратите од програмата за мобилност предметот мора да ви биде признаен. Доколку има проблеми во признавањето на кредитите можете да се обратите до нашата Агенција, имаме можност да реагираме“, дециден е Богојевски.
И Маријана Секуловска, раководителка на Центарот за кариера на Економскиот факултет при УКИМ смета дека признавањето на предметите е кога македонски студент зема семестар во странство е од особена важност за стимулирање на студентските рамени.
„Според нашите упатства, доколку предметите се поклопуваат во 70% од материјата, тој предмет би требало да се признае на нашиот факултет. Сепак крајната одлука останува дискреционо право на професорот“, вели Секуловска.
Како еден од проблемите кој постои во делот на студентската мобилност, забележуваат говорниците, е и слабиот интерес за доаѓање на странски студенти во Македонија.
„Помеѓу еден и двајца странски студенти годишно доаѓаат на Економскиот факултет при УКИМ преку мрежата Еразмус+. Сме имале студенти од Италија, Словенија, Литванија. Нивното искуство овде е уникатно“, вели Секуловска.
Богојевски, пак, додава дека е неопходно зголемување на капацитетите за мотивирање на странските студенти да дојдат во Македонија. Ова го поврзува и со правилото на реципроцитет со европските држави, за послесно движење на студентите од еден на друг универзитет.
И покрај бројните предизвици, сепак студентите кои успеваат да заминат на студии во европските држави се децидни-искуството е непроценливо.
„Колку и да е макотрпно, ги повикувам студентите да се вклучуваат во програмите за мобилност, затоа што е непроценливо искуство“, вели студентката Наташа Ставревска.
*Текстот и дискусијата се направени во склоп на проектот „На час“, чии активности се финансирани и се спроведуваат во партнерство со Фондација Отворено општество – Македонија.
-
Mobiliteti i studentëve – përvojë e pa çmuar me pengesa të shumta
15/12/2017, LAJME, ARSIM
Shumë burokraci dhe ndjekje të nënshkrimeve, frikë nga probleme financiare, por edhe humbje të semestrit, madje edhe vitit, janë një pjesë e problemeve me të cilat përballen studentët kur do të vendosin një pjesë të studimeve të tyre ti kalojnë në ndonjë universitet evropian.
“Shumë studentë kanë hequr dorë nga Erazmus+ sepse nuk mund të humbin semestër nga studimi. Profesorët ndonjëherë na inkurajojnë, ndërsa ndonjëherë janë kundër, kështu që, studentët vetë ndërmarrin rrezikun mbi vete”, thotë Natasha Stavrevska, studente e Fakultetit të teknologjike elektro – komunikuese informatike në Shkup.
Si e ftuar në episodin e tetë të emisionit “NëOrë – diskutime për arsim më të mirë”, dedikuar mobilitetit të studentëve, ajo sqaron se me vetëdije e ka ndërmarrë rrezikun të humbë një semestër nga studimet, sepse profesori në fakultetin e saj nuk ka dashur t’ja pranojë kreditë për studimin në Slloveni.
Me problem të ngjashëm është përballur edhe Kalia Dimitrova, e cila para pesë vjet nëpërmjet Erazmus + largohet në Lituani, ku dëgjon një pjesë të studimeve për shkenca politike.
“Shkova me rrezikun se dy lëndë nuk do të më pranohen dhe studimi mu vazhdua për një semestër”, thotë Dimitrova.
“Në aplikacionin tim për Erazmus bursën, procesi ishte mjaftë i vështirë. Kryesorja ishte këmbëngulësia”, shton ajo.
Shtet evropiane vendosën për qëllim deri në vitin 2020 të paktën 20 për qind e studentëve të largohen në ndonjë këmbim studentor, Maqedonia ngeci në lidhje me këto angazhime, edhe pse rritet numri i studentëve të cilët largohen në ndonjë këmbim studentor. Të paktën sipas të dhënave të cilat i kemi nga Agjencia Nacionale për Programe Arsimore Evropiane dhe Mobilitet.
“Planifikojmë më shumë se 500 studentë të jenë pjesë e programeve arsimore evropiane dhe mobilitet”, thotë Alekandar Bogojevski, udhëheqës i seksionit për mobilitet në fushën e arsimit të lartë, arsimit për të rriturit dhe të rinjtë pranë Agjencisë Nacionale për Programe Arsimore dhe Mobilitet.
Për problemet me kreditë, kërkon studentët të reagojnë në Agjenci.
“Më mirë është nënshkrim të profesorit në formular, pastaj kur do të ktheheni nga programi për mobilitet lënda duhet tu pranohet. Nëse ka probleme në njohjen e kredive, mund të drejtoheni te Agjencia jonë, kemi mundësi të reagojmë”, thotë Bogojevski.
Edhe Marija Sekullovska, udhëheqëse e Qendrës për Karrierë në Fakultetin Ekonomik pranë UKM, konsideron se pranimi i lëndëve është kur student maqedonas merr semestër në vend të huaj, është me rëndësi të veçantë për stimulimin e studentëve.
“Sipas udhëzimeve tona, nëse lëndët përputhen në 70% të materies, ajo lëndë do të duhet të njihet nga fakulteti jonë. Megjithatë vendimi përfundimtar ngel e drejta diskreditive e profesorit”, thotë Sekullovska.
Si një nga problemet i cili ekziston në pjesën e mobilitetit studentor, vërejnë diskutuesit, është edhe interesi i dobët për ardhjen e studentëve të huaj në Maqedoni.
“Ndërmjet një dhe dy studentë të huaj në nivel vjetor vijnë në Fakultetin Ekonomik pranë UKM nëpërmjet rrjetit Erazmus+. Kemi pasur studentë nga Italia, Sllovenia, Lituania. Përvoja e tyre këtu është unike”, thotë Sekullovska.
Bogoevski, nga ana tjetër, shton se nevojitet zmadhimi i kapaciteteve për motivimin e studentëve të huaj që të vijnë në Maqedoni. Këtë e lidh edhe me rregullin e reciprocitetit me vendet evropiane, për lëvizje më të lehtë të studentëve nga njëri universitet ne tjetri.
Edhe përpos sfidave të shumta, megjithatë, studentët të cilët ia dalin të largohen në studime në vendet evropiane janë me mendime të prera – përvoja është e paçmueshme.
“Sado e mundimshme të jetë, ju bëj thirrje studentëve të përfshihen në programin për mobilitet, sepse është përvojë e paçmueshme”, thotë studentja Natasha Stavrevska.
*Teksti dhe diskutimi janë realizuar në përbërje të projektit “Në orë”, aktivitetet e të cilit financohen dhe realizohen në partneritet me Fondacionin Shoqëri e Hapur – Maqedoni.